Commissie De Vries
Vanwege het toenemend aantal getuigenissen over seksuele intimidatie en seksueel misbruik in de (top)sport, stelde NOC*NSF in mei 2017 een onderzoekscommissie in. In december 2017 publiceerde deze Commissie De Vries, haar onderzoeksrapport. Het onderzoek geeft een actueel beeld van de aard en omvang van seksuele intimidatie en misbruik in de sport. In de eigen woorden van de voorzitter Klaas de Vries in de Volkskrant: “De sportwereld kijkt te vaak weg bij misbruik. Als dit rapport voor velen een wekker is, die iedereen wakker schudt, laat het dan een repeteerwekker zijn, die verhindert dat iedereen weer indommelt.”
De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek
Een aantal uitkomsten uit het onderzoek op een rij:
- 1 op de 8 Nederlandse sporters heeft als kind ten minste een ervaring gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag
- bij 4 procent gaat het om ernstige vormen: aanranding en verkrachting
- sporters noemen in ruim 40 procent van de gevallen een medesporter als pleger
- de leeftijd waarop dit voor de eerste keer gebeurt, ligt bij driekwart onder de 16 jaar
- er wordt weinig vervolg gegeven aan zaken die bij sportverenigingen gemeld worden
Lees ook
Uitgebreid interview met Klaas de Vries over de uitkomsten van het onderzoek op SportknowhowXL
42 aanbevelingen en adviezen
De commissie leverde 42 aanbevelingen en adviezen op voor sportorganisaties en andere betrokken partijen over de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag. De commissie acht een actievere bestrijding van seksuele intimidatie en misbruik in de sport noodzakelijk en stelt de volgende maatregelen voor:
- verplicht melden van gevallen van seksuele intimidatie en misbruik
- betere ondersteuning van slachtoffers
- regelmatig onderzoek naar het vóórkomen van misbruik
- verlagen van de drempels voor tuchtrechtspraak
- herijken van het Vertrouwenspunt Sport (scheiding meldpunt en advisering slachtoffers en instellen onafhankelijk beleids- en kenniscentrum)
- vergroten van aandacht voor preventie
- vergroten van de rol voor gemeenten
- verbeteren en versterken van de rol van de Rijksoverheid
Vereniging Sport en Gemeenten inventariseerde op verzoek van de onderzoekscommissie welke rol gemeenten voor zichzelf zien bij het bestrijden van seksuele intimidatie en misbruik. Lees de belangrijkste uitkomsten.
Reacties op het rapport
Vanuit de politiek en vanuit de sportwereld krijgen de aanbevelingen veel bijval. Minister van Sport Bruno Bruins gaat onderzoeken of wetgeving kan bijdragen aan een veiliger sportklimaat. Bruins: “Voor mij en voor iedere sporter in Nederland, amateur of professional, is een veilige sportomgeving van groot belang. Seksuele intimidatie en misbruik worden niet getolereerd en elke melding daarvan dient serieus genomen te worden.” Ook is voorkomen van misbruik (en andere misstanden in de sport) nadrukkelijk onderdeel van het Sportakkoord.
In reactie op de voorstellen zegt NOC*NSF de conclusies en aanbevelingen van de Commissie De Vries over te nemen en op korte termijn een aantal aanbevelingen in acties om te zetten. Daarnaast stelt NOC*NSF een plan van aanpak op, dat in mei 2018 aan de algemene vergadering van NOC*NSF wordt voorgelegd. Ook de meeste sportbonden benadrukken dat zij – in het licht van de uitkomsten – gaan kijken hoe zij hun inspanningen op preventie op kunnen schroeven.
Ook Kenniscentrum Sport onderschrijft ook de conclusies van de Commissie de Vries, met name de aanbeveling voor een Centrum voor Veilige Sport, dat zich actief richt op preventiebeleid en de implementatie daarvan, en dat als beleids- en kenniscentrum een adviserende, ondersteunende en activerende rol speelt voor NOC*NSF, de sportbonden en de ongeorganiseerde sport. Ook moet het Centrum zorgen voor kwaliteitsbewaking, samenhang en verbinding tussen activiteiten en organisaties.
Pieter van Vollenhoven deed in Nieuwsuur een oproep voor een onafhankelijk meldpunt voor slachtoffers van misbruik. Met als belangrijk argument dat de sport zelf onvoldoende opgeleid is om meldingen goed te begeleiden en dat door de familiebanden binnen veel clubs een doofpot dreigt.
De Volkskrant tekende daarnaast nog dit kritische geluid op over hulp aan de slachtoffers. En hoogleraar Sport en Recht, Marjan Olfers schreef een kritisch artikel in het blad Sport & Strategie van januari 2018 met de titel ‘Het is niet mijn rapport’ (niet online beschikbaar).
Volgende stappen in de strijd tegen seksueel misbruik in de sport
Op maandag 12 maart 2018 vindt in de Tweede Kamer een hoorzitting/ rondetafelgesprek plaats over Misbruik in de sport, van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Kenniscentrum Sport is aanwezig en zal zijn position paper toelichten met een visie op het Centrum voor Veilige Sport. Samengevat: organiseer het onafhankelijk, organiseer het samen en vooral: maak het een centrum waar ook de anders-georganiseerde sporter terecht kan.
Meer informatie volgt na de hoorzitting.
Meer lezen? Vind publicaties over seksueel misbruik in de Kennisbank Sport en Bewegen.
