Depressieve klachten
Sporters, en zeker topsporters staan vaak onder een aanzienlijk druk om te presteren. Zo kan een slechte prestatie bijvoorbeeld leiden tot het verlies van een A-status met alle financiële gevolgen van dien. Als een sporter niet aan de gestelde eisen of eigen verwachtingen kan voldoen bestaat het risico dat hij depressieve klachten ontwikkelt. Uit een eerder samengevatte studie blijkt bijvoorbeeld dat in 3 jaar tijd 90% van de vrouwelijke topzwemmers en 50% van de hun mannelijke collega’s depressieve klachten ontwikkelen. Wolanin en collega’s hebben aan de hand van een literatuurstudie onderzocht of en hoe vaak sporters in het algemeen met depressieve klachten te maken krijgen en wat hiervan de oorzaak is.
Blessures en prestatie
De onderzoekers geven aan dat in Amerika in 1 jaar ongeveer 1 op de 15 inwoners te maken krijgt met depressieve klachten. Dit is in lijn met de getallen die gelden voor de westerse wereld waar deze aantallen tussen de 1 op 10 en 1 op 25 inwoners liggen [2]. Bij sporters komen depressieve klachten echter veel vaker voor. Ongeveer 1 op de 5 competitieve sporters geeft aan binnen een jaar deze klachten te ervaren. Op 2 factoren die een rol kunnen spelen bij het krijgen van depressieve klachten is hieronder verder ingegaan.
De kans is groot dat het oplopen van een blessure gepaard gaat met het krijgen van depressieve klachten. Zo is bekend dat sporters die een kruisbandblessure of een hersenschudding hebben opgelopen vaker depressieve hebben dan niet geblesseerde sporters. Er is een studie verschenen waaruit blijkt dat sporters met een hersenschudding driemaal vaker depressieve klachten hebben terwijl sporters met een kruisbandblessure zelfs zevenmaal vaker deze klachten ondervinden in vergelijking met niet geblesseerden [1]. Verder blijkt dat sporters met een kruisbandblessure langer en ernstigere klachten hebben dan sporters met een hersenschudding. De impact van een blessure kan dus zo groot zijn dat deze tot depressiviteit kan leiden. Volgens de auteurs is de inschatting van medici over de duur van de herstelperiode van invloed op de mate van depressieve klachten. Als de verwachting is dat herstel lang gaat duren treden er vaker en ernstigere depressieve klachten op.
Naast blessures lijkt het erop dat prestatieverslechtering leidt tot depressieve klachten. Vooral atleten die normaal bij de top horen binnen hun sport en ineens slechter gaan presteren blijken gevoelig voor depressieve klachten. Overtraining is een van de factoren waardoor de prestatie plotseling kan verslechteren en is volgens de auteurs ook gelinkt aan depressiviteit.
Conclusie
De kans is groot dat competitieve sporters tijdens hun carrière te maken krijgen met depressieve klachten. Het is niet altijd duidelijk wat hier de oorzaak van is. Bij bijvoorbeeld een hersenschudding kan de depressiviteit veroorzaakt worden doordat een sporter een tijd is uitgeschakeld of door de fysieke gevolgen van de blessure. Ongeacht de oorzaak is het voor trainers belangrijk om bij blessures of verdenkingen van overtraining extra alert zijn op depressieve klachten bij hun sporters. Mocht een sporter last krijgen van deze klachten is het verstandig een (medisch) expert te benaderen.
Bronnen
- Wolanin A, Gross M, Hong E (2015) Depression in athletes: prevalence and risk factors. Curr. Sports Med. Rep., 14: 56-60
- Mainwaring LM, Hutchison M, Bisschop SM, Comper P, Richards DW (2010) Emotional response to sport concussion compared to ACL injury. Brain Inj., 24: 589-597
- https://www.trimbos.nl/kennis/cijfers/depressie(geraadpleegd op 19-01-2015)