De sportaanbieders zijn belangrijk bij het uitvoeren van de Sportakkoorden. “Het Sportakkoord is veel laagdrempeliger en kansrijker dan veel partijen denken”, zegt Jorrit Smit, adviseur lokale sport. “Voor bijna iedere partij en elk vraagstuk rond sporten en bewegen valt er iets te halen. Begeleiding, kennis, verbinding, zichtbaarheid, opleiding en soms een beetje geld. Initiatieven en partijen zijn hier vaak enorm mee geholpen. Steeds meer partijen zien dit gelukkig.” Sportverenigingen die nog niet zijn aangesloten bij een Sportakkoord kunnen alsnog instappen.
Smit noemt het thema inclusie in de lokale Sportakkoorden “mooi, maar lastig”. “Ik zie uiteenlopende voorbeelden: zwemles voor statushouders of mensen met een visuele beperking, dansles voor mensen met een beperking, mensen in een rolstoel bij de atletiekvereniging, een hockeyclub die haar lhbti-aanpak deelt met andere clubs, een extra campagne gericht op gezinnen met lage inkomens.”
Zoveel diversiteit laat zich moeilijk bij elkaar brengen, zegt Smit. “De doelgroepen en ambities vragen vaak verschillende aanpak.” Zo is het soms lastig om een gemene deler te vinden voor meerdere sportaanbieders. Een andere uitdaging is dat ideeën vaak algemeen zijn (dan is de vraag: wat ga je concreet doen?) of juist heel specifiek (dan is de vraag: waar draagt het aan bij?).
Trainers opleiden
Sportaanbieders die (meer) willen inzetten op inclusie en diversiteit staan voor de nodige uitdagingen. Hoe leid je bijvoorbeeld trainers op om te werken met mensen met autisme of een auditieve beperking? Hoe zorg je ervoor dat gender- en seksediverse personen zich welkom voelen op je vereniging? Om sportaanbieders te helpen bij het uitvoeren van de Sportakkoorden, kunnen zij gebruikmaken van verschillende services. Dat zijn inspiratiesessies, workshops, masterclasses, opleidingen en begeleidingstrajecten. Hiervoor zijn middelen beschikbaar vanuit het Sportakkoord.
De services binnen inclusie zijn gericht op:
- Bestuur. Zowel sportbreed (zoals inclusief sporten realiseren door creatief denken) als sportspecifiek (zoals Tijd voor Krijt, een sociaal biljartprogramma voor ouderen).
- Technisch kader. Zowel sportbreed (zoals trainen en coachen van jongeren met autisme) als sportspecifiek (zoals een opleiding tot zitvolleybaltrainer).
- Sportclub. Hierbij gaat het om stimuleringsbudget en procesbegeleiding.
De services rondom inclusie worden nu nog beperkt aangevraagd. Niet iedereen kent de mogelijkheden, vermoedt Smit, en corona helpt niet mee. “Maar dit is juist een mooie tijd om plannen uit te werken, voorbereidingen te treffen, online contacten te leggen en online kader op te leiden.”
Lees hier de inspiratiebrochure over het Sportakkoord.
Service ‘Welkom op de Club’
‘Welkom op de club’ van Start2create biedt inzicht in de gastvrijheid van je sportvereniging. Je kijkt met nieuwe ogen naar de beleving op de club, de ontvangst van sporters en het binden van (potentiële) leden en vrijwilligers. Je ontdekt andere en meer persoonlijke manieren van contact leggen, en leert kansen rondom gastvrijheid herkennen. Ook krijg je praktische ideeën om je op dit gebied te ontwikkelen als club.
Wil jij met je sportvereniging gebruikmaken van ‘Welkom op de club’? Lees meer over deze service. De sessies zijn zowel online als offline mogelijk.
Opstartcursus OldStars
Tijdens de Opstartcursus OldStars staat het helpen van ouderen om te bewegen centraal. Deze cursus is bedoeld voor bijvoorbeeld vrijwilligers bij sportverenigingen en buurtsportcoaches die (gaan) werken met deze doelgroep. Tijdens een binnen- en buitenprogramma leer je onder meer wat verantwoord bewegen bij ouderen inhoudt en welke spel- en beweegvormen je kunt gebruiken. Hierbij wordt het ASM-model gebruikt.
Lees meer over de service Opstartcursus OldStars.
Rol van adviseur lokale sport
De adviseur lokale sport ondersteunt sportclubs bij het opstellen en uitvoeren van de lokale Sportakkoorden. Smit: “Ik probeer mee te denken, inspireren en adviseren over de voortgang. Dat doe ik op basis van voorbeelden, kennis en ervaringen op andere plekken.” De adviseur lokale sport verbindt de behoeftes van clubs met de juiste services. Smit: “Ik probeer in gemeenten een verlengstuk te zijn tussen het bestaande aanbod van services en de lokale partijen. Soms rechtstreeks naar sportaanbieders, maar liever via buurtsportcoaches en verenigingsadviseurs. Zij hebben lokaal de meeste kennis en contacten. Als ik hen kan overtuigen van de meerwaarde, dan kunnen zij clubs enthousiast maken.”
Ik probeer een verlengstuk te zijn tussen het bestaande aanbod van services en de lokale partijen.
Jorrit Smit, adviseur lokale sport
Voorbeelden van inclusie
Hockeyclub MHCZ in Zoetermeer benoemde in 2016 een functionaris sportiviteit & respect. De vereniging wilde de fatsoensnormen versterken en een respectvolle omgang met elkaar en elkaars spullen stimuleren. Een initiatief is ‘Hockey voor iedereen’, voor bewustwording en de dialoog over diversiteit en inclusiviteit. In 2019 sloot de club met 17 andere hockeyclubs in de regio een convenant Sportiviteit & Respect. De verenigingen beloofden gedragsregels op te stellen. Ook staat de club jaarlijks uitgebreid stil bij Coming Out Day en hangt de regenboogvlag in de vlaggenmast. Soms gaat de functionaris sportiviteit & respect in gesprek met een team, bijvoorbeeld als sporters ‘homo’ als scheldwoord hebben gebruikt.
MHCZ wil zijn kennis en ervaring met inclusiviteit – en lhbti in het bijzonder – nu delen. De club is betrokken bij het lokale Sportakkoord. Voorzitter Bella Overgoor bood aan om in gesprek te gaan met verenigingen die met dit onderwerp aan de slag willen.
Rugbyclub: jongeren met autisme
De Voorburgse Rugby Club in Leidschendam volgde in 2019 als service een inspiratiesessie over het omgaan met jongeren met autisme. Nu gaan ze, ook als service, de trainersopleiding doen om deze jongeren goed te trainen en coachen. De rugbybond is betrokken bij deze stappen.
Kickboksen dankzij stimuleringsbudget
Naast de services voor bestuur en technisch kader kunnen sportaanbieders ook een stimuleringsbudget aanvragen. Zo ook bij sportschool Hoyer’s Gym, waar kwetsbare jongeren kickboksles kregen. Sporten als maatschappelijke opvang: sportles en ruimte voor gesprek en ontmoeten. Het stimuleringsbudget gaf de initiatiefnemers de kans om trainers op te leiden, sportspullen te kopen en deelnemers te werven.
Lees meer over dit kickboksproject voor jongeren en de mogelijkheden van het stimuleringsbudget.
Verder lezen?
- Lees meer over inclusief sporten en bewegen in het Sportakkoord
- Bekijk de themapagina ‘Voel je thuis in de sport!’ van NOC*NSF
