Is je sport- en beweegaanbod voldoende bekend? Hoe betrek je mensen met een beperking bij je sport- en beweegaanbod? Ken je de motieven maar ook belemmeringen van mensen met een beperking om te sporten en bewegen? Met welke partijen kun je samenwerken? Slechts een paar vragen die je jezelf als sportaanbieder kunt stellen.
Samenwerken is cruciaal
Ga eens na in jouw buurt en/of regio welke partijen zich richten op mensen met een beperking. Denk aan sportservice bureaus, sociale wijkteams, andere sportaanbieders, regionale samenwerkingsverbanden/gemeenten, medewerkers aangepast sporten bij sportbonden etc. Kijk niet alleen binnen je eigen gemeente maar ook daarbuiten. Organiseer je bij jouw vereniging handbiken en heb je niet genoeg deelnemers? Vraag dan eens na bij andere partijen of zij mogelijk mensen met een beperking kennen die willen handbiken. Er bestaan al flink wat samenwerkingsverbanden waar je terecht kunt, zodat je niet alles zelf op hoeft te pakken.
G-sport
Als je om je heen vraagt of iemand sportactiviteiten kent voor mensen met een beperking dan krijg je negen van de tien keer de reactie: G-sport, en dan veelal gericht op sporters met een verstandelijke beperking. Dat is natuurlijk een prima aanbod. Wat echter wel opvalt is dat het aanbod voor sporters met een verstandelijke beperking in verhouding groot is, terwijl het aantal mensen met een verstandelijke beperking veel kleiner is dan het aantal mensen met een lichamelijke beperking. Hoe komt het dat er juist voor deze laatste groep zo weinig passend aanbod is?
Sport- en beweegaanbod voor mensen met een lichamelijk beperking blijft achter
In Nederland leven 1,6 miljoen mensen met een lichamelijke beperking en 142.000 mensen met een verstandelijke beperking. De wekelijkse sportdeelname van mensen met een beperking bedraagt 34%. Voor iemand zonder beperking: 58%. Van de mensen met een lichamelijke beperking is 22% lid van een club; mensen zonder beperking: 35%. (bron: Gezondheidsenquete/Leefstijlmonitor, CBS ism RIVM, 2014). Flinke verschillen die vragen om extra aandacht en actie.
Belemmeringen en motieven om te sporten en bewegen
De stap naar sport en bewegen is echter niet altijd even makkelijk. Voor iemand met een motorische (lichamelijke) beperking is niet alleen de vraag “Waar kan ik sporten?” van belang maar eerder “Kan ik wel sporten?”. Uit onderzoek van RIVM blijkt dat fitheid, vermoeidheid en pijn vaak een belemmering vormen om mee te doen met sport en bewegen. Verbeteren van je fysieke mogelijkheden of je persoonlijke mogelijkheden ontdekken, zijn motieven om te gaan sporten en bewegen. Ook lijkt het dat mensen die hun beperking minder hebben geaccepteerd minder sporten en bewegen. Tegelijkertijd kunnen sport- en beweegactiviteiten juist bijdragen aan acceptatie van je beperking en aan zelfwaardering en zelfvertrouwen.
De belangrijkste motieven voor mensen met een motorische (lichamelijke) beperking om te sporten zijn: gezondheid (85%), sterker worden (49%), plezier en ontspanning (47%), gezelligheid en sociale contacten (31%) en afvallen (21%). De belangrijkste motieven voor mensen met een verstandelijke beperking: gezondheid (58%), plezier en ontspanning (56%), gezelligheid en sociale contacten (41%), afvallen (21%) en energie kwijtraken (4%). Sluit bij het ontwikkelen van sport- en beweegaanbod en het werven van mensen met een beperking zoveel mogelijk bij deze motieven aan.
Het programma Grenzeloos actief wordt uitgevoerd in de periode 1 januari 2016 – 1 januari 2019 door de partners NOC*NSF, Vereniging Sport en Gemeenten, MEE Nederland, RIVM, Kenniscentrum Sport en Sportkracht 12. De ambitie van Grenzeloos actief is om te komen tot een landelijk dekkende structuur van ongeveer 43 regionale samenwerkingsverbanden en het sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking te versterken.
Gebruik het stimuleringsbudget sportaanbieders vanuit Grenzeloos actief
Wil je als sportaanbieder sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking opzetten, uitbreiden of versterken? Wil je de trainers op jouw club meer kennis en ervaring op laten doen met het begeleiden van mensen met een beperking? Vraag dan het stimuleringsbudget voor sportaanbieders aan dat vanuit het VWS-programma Grenzeloos actief wordt aangeboden. Het budget wordt uitgekeerd via NOC*NSF en bedraagt maximaal € 950 (inclusief btw) per sport- en beweegaanbieder. Download de voorwaarden en het aanvraagformulier op www.grenzeloos-actief.nl. Let op: bij de aanvraag is altijd instemming van de contactpersonen van sportbonden en/of van regiocoaches/ provinciaal consulenten nodig.
Meer weten?
- Wil je meer achtergrond over sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking, bekijk dan de factsheet Sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking.
- Een aantal verenigingen heeft al gebruik gemaakt van het sportstimuleringsbudget. Laat je inspireren en lees de praktijkvoorbeelden van No Limits Gym in Nieuwerkerk aan den IJssel en VC Hoofddorp.
Uniek Sporten
Heb je als sportaanbieder aanbod voor mensen met een beperking communiceer dat dan via de app en het platform Uniek Sporten. Ook kun je mensen met een beperking voor wie jouw sport- en beweegactiviteiten misschien niet zo geschikt zijn verwijzen naar Uniek Sporten. Ze kunnen via dit platform bovendien op zoek naar een buddy/ maatje om mee te sporten. Uniek Sporten is in een groot aantal gemeenten werkzaam en verwacht in de tweede helft van 2017 in 90% van alle gemeenten actief te zijn.
Samenwerken met andere partijen, meer bekendheid geven aan het sport- en beweegaanbod van je vereniging, sport- en beweegactiviteiten die aansluiten bij de wensen van mensen met een beperking, goed geschoolde trainers; hiermee draag je er als sportaanbieder ongetwijfeld aan bij dat meer mensen met een beperking die willen sporten ook daadwerkelijk kunnen sporten en bewegen.