FC De Westhoek richt zich vooral op voetbal, maar heeft voor senioren (50+) een breder aanbod, vertelt Martijn Spaans. “We hebben naast OldStars voetbal een wandelclub, badminton, ouderengym en Dynamic Tennis in de lokale sporthal.” Met dit aanbod was de vereniging tevreden — totdat de ouderensoos dit jaar aanklopte. “Zij zochten een nieuwe locatie en zitten nu om de week in ons complex. Dit zette ons aan het denken: wat kunnen we nog meer betekenen voor senioren? Als vereniging staan we namelijk midden in de samenleving. Ook willen we onze faciliteiten optimaal benutten.”
Antoinette Schults vult aan: “Lokaal is er veel aanbod voor minder vitale ouderen, zoals de ouderensoos en dagbesteding bij zorgcentra. Maar er is ook een groep senioren die daar te actief voor zijn, maar die niet willen of kunnen meedoen met traditionele sporten zoals voetbal. Voor hen was er weinig passend aanbod.”
Jeu-de-boulesbaan opgegraven
De club verkende de mogelijkheden om dat aanbod wél te realiseren. Dat bleken er best veel te zijn. “Zo bleek er buiten een oude jeu-de-boulesbaan te liggen,” vertelt Schults. “Die hebben we opgegraven en bruikbaar gemaakt. We hadden ook al materialen, zoals een dartspel en pingpongtafel.”
De vereniging vond partners om de ideeën verder vorm te geven. “In de gemeente loopt het vitaliteitsprogramma Schouwen-Duiveland Vitaal. We vroegen het verantwoordelijke team, met onder andere buurtsportcoaches, om mee te denken. Vervolgens benaderden we het Nationaal Ouderenfonds, initiatiefnemer van De Derde Helft. Daarbij organiseren sportverenigingen samen met senioren activiteiten in hun clubhuis of kantine. Na online contact kwam het fonds een paar keer bij ons langs. Ze ondersteunden ons met startkapitaal, waarmee we materialen kochten zoals een koersbalset, jeu-de-boulesballen en sjoelbakken. We prikten ook samen een datum voor de kick-off, 12 september 2024. Op deze feestelijke opening was het fonds ook aanwezig. Al met al verliep het hele traject heel snel.”
Toen we gingen nadenken over laagdrempelig aanbod voor vitalere senioren, bleken we meer mogelijkheden te hebben dan gedacht.
Antoinette Schults
Allerlei activiteiten
Sindsdien biedt FC De Westhoek om de week op woensdagmiddag diverse (beweeg)activiteiten aan voor senioren, zoals koersbal, jeu de boules, sjoelen, denkspelletjes en bingo. Per keer staat één activiteit centraal, met voldoende ruimte voor sociaal contact zoals koffiemomentjes. Indien nodig wordt de activiteit aangepast aan iemands niveau: sommige deelnemers spelen koersbal bijvoorbeeld zittend.
Schults: “Ook stemmen we ons aanbod af op de wensen, door deelnemers te vragen wat ze de volgende keer willen doen.” Schults en bestuurslid Leen Rademaker begeleiden de activiteiten. “Omdat het om vitalere senioren en laagdrempelige activiteiten gaat, zijn specifieke kwalificaties niet nodig. We willen ook activiteiten zoals stoelyoga gaan aanbieden, waarvoor we iemand inhuren die gekwalificeerd is.”
Mond-tot-mondreclame
De groep bestaat momenteel uit ongeveer 12 deelnemers, met leeftijden van 50 tot 82 jaar. Schults: “De groep groeit vanzelf. Deelnemers nemen steeds vaker anderen mee, zoals hun buurvrouw. Het doel is 20 tot 25 deelnemers, zodat het persoonlijk en overzichtelijk blijft.” Ook volgens Spaans verloopt de ledenwerving vooral via mond-tot-mondreclame. “Bovendien helpt SD Vitaal ons: het aanbod staat op hun website en ze doen een goed woordje voor ons. Ook hangen we flyers op bij supermarkten en seniorencomplexen. Die heeft het Ouderenfonds voor ons gedrukt.”
Hoeveel tijd kost het om dit aanbod te realiseren? Schults: “De meeste tijd zit in de begeleiding, om de week een middag. Maar we willen dat senioren het zelf meer gaan trekken. Voorlopig blijven we sterk betrokken, omdat het concept nieuw is. Mensen denken: mogen we hier gewoon naar binnen en zelf iets gaan doen? We werken toe naar zelfstandigheid door taken te verdelen, zoals koffie schenken. Dat doen deelnemers graag.”
Succesfactoren
Een belangrijke succesfactor is dat het aanbod nieuw is, aldus Schults. “Activiteiten zoals koersbal en jeu de boules waren hier nog niet. Verder hebben we lage drempels. Inschrijven of lidmaatschap van FC De Westhoek zijn niet nodig. Dit beperkt de verplichtingen en houdt het simpel voor ons.” Ook vraagt de club slechts een jaarlijkse bijdrage van €15 voor zaken als koffie. Volgens de bestuursleden is een lage financiële drempel belangrijk, omdat deze doelgroep vaak een kleine portemonnee heeft. Tot slot is het sociale aspect een successleutel. Spaans: “Onder de mensen komen is belangrijk voor senioren. Zeker in onze regio, met grote afstanden tussen dorpskernen. En doordat het openbaar vervoer steeds verder beperkt wordt, wordt reizen nog moeilijker. Gelukkig rijden vrijwilligers een buurtauto rond, waar ook minder mobiele deelnemers van De Derde Helft van gebruikmaken.”
Veel opbrengsten
Het aanbod levert heel enthousiaste deelnemers op, aldus Spaans. “Halverwege de middag vragen ze al naar de volgende activiteit. Wat we ook terugkrijgen: veel mensen denken dat je voor een ouderensoos ‘heel oud’ moet zijn. Maar dit initiatief verenigt verschillende leeftijden, met mensen die nog volop in de maatschappij staan. Dat wordt gewaardeerd.”
Hun plezier levert bovendien enthousiaste vrijwilligers op. Schults: “Het werkt echt aanstekelijk voor ons als begeleiders en we doen actief mee. Aangezien vrijwilligers schaars zijn, is het waardevol als zij energie halen uit activiteiten.” Spaans vult aan: “Deelnemers zijn heel blij dat dit georganiseerd wordt. Dat motiveert ons om door te gaan. Het is een heel dankbare groep om als sportvereniging iets voor te organiseren.”
Hoewel ledenwerving niet het doel is, gebeurt dat soms toch. Spaans: “Zo werden twee mannen via De Derde Helft lid van het OldStars-voetbalteam. En deelnemers staan ineens op zaterdag langs de lijn, omdat ze het zo gezellig vinden bij de vereniging!”
Senioren zijn een heel dankbare groep om als sportvereniging iets voor te organiseren.
Martijn Spaans
Sneeuwbaleffect
Heeft FC De Westhoek toekomstplannen rond seniorenaanbod? Schults: “Eerst laten we dit initiatief rustig groeien. Als er behoefte is aan een extra middag kan dat: de kantine staat dan toch leeg. Hoe meer deelnemers zelf oppakken, hoe makkelijker het te organiseren is.” Bovendien ontstaan vanzelf nieuwe ideeën. “Zo vroegen vier mensen of ze bij ons mogen klaverjassen, omdat hun klaverjasvereniging in het dorpshuis stopte. We dachten toen: misschien kunnen die activiteiten hier doorgaan voor al die leden.” Spaans: “Het is een sneeuwbaleffect. We zijn echt trots op wat we hebben neergezet. Ik hoop dat meer verenigingen deze rol in de samenleving oppakken.”
Tips
Tot slot enkele tips vanuit FC De Westhoek voor sportverenigingen die seniorenaanbod willen opzetten.
- Houd het simpel. Kies voor laagdrempelige activiteiten zoals koersbal of bingo.
- Begin gewoon. Start klein en bouw uit wat werkt.
- Ga in gesprek met de doelgroep. Zo ontdek je waar mensen behoefte aan hebben.
- Laat deelnemers meehelpen bij de activiteiten. Dit vergroot de betrokkenheid en maakt het haalbaar voor de vereniging.
- Zoek partners die je ondersteunen. Denk aan lokale organisaties, ouderenbonden of gemeenten.
