Iedereen die zich inzet voor aangepast sporten, weet dat er ‘meer te winnen is met sport’. Daarmee bedoelen we gezondheidswinst, maar ook op de bijdrage van sport op de sociaal-emotionele ontwikkeling van deelnemers. Bij de G-coördinator van de Houtense voetbalclub Delta Sports ’95 staat de P – van plezier – voorop en dat is daar heel ‘G’ewoon. André van Dorp werkt samen met zijn sporters aan sportieve winsten. André: “Voor de ene sporter is dat ook gaan trainen als het winterweer is en voor de ander is dat het fluiten van een jeugdwedstrijd.” André wil dat alle mensen met een verstandelijke beperking lid kunnen worden bij een sportvereniging.
G-Voetbal: Van 6 naar 26 spelers
Zelf kwam André met G-voetbal in aanraking door zijn zoon Swen. André was al voetbaltrainer en scheidsrechter, zoon Swen deed zijn stageopdracht bij de club. Swen gaf trainingen aan een groepje van toen nog zes jonge spelers met een verstandelijke beperking. Toen zijn zoon startte met werken nam André de rol van jeugdtrainer over. Dat was acht jaar geleden. De G-afdeling bruist inmiddels met 26 spelers en 7 begeleiders. André weet goed wat hij wil en kan. Hij zorgt ervoor dat niet alles op zijn bordje ligt.
3 Uitgangspunten voor plezier in G-voetbal
Om de sporters zoveel mogelijk plezier te laten beleven aan het G-voetbal hanteert André drie uitgangspunten:
- Gewoon waar het kan
- Aangepast waar het moet
- Klein beginnen en leren van ervaringen
1. Gewoon waar het kan
Het ligt voor de hand om de beperking centraal te stellen, maar André legt de focus op wat ‘gewoon kan’. Zo trainen de sporters met een beperking iedere week en spelen de heren en dames ook competitie. “En net zoals alle andere selectieteams spelen de sporters in gesponsorde clubtenue’s”, onderstreept André zijn uitgangspunt. “In het begin kwamen de shirts uit de kledingkasten van leden die hun shirt doneerden. Op elk shirt liet ik de naam van de speler drukken”, vertelt André over de begintijd. “De shirts hing ik op in de kleedkamer voor de eerste wedstrijd, net als bij topspelers. De spelers hebben het er nog over.”
André kent zijn spelers goed en hij betrekt ze graag bij de vereniging. Is er een pubquiz, dan doet zijn team gewoon mee. “Met de winst van de quiz konden we die avond naar huis”, zegt André trots. “Ik heb een topteam. Een paar spelers hebben autisme en die weten nogal veel.” De sporters doen ook vrijwilligerswerk. Twee ‘grote G-spelers’, Mark en Mika, fluiten bij jeugdwedstrijden. De mannen worden dan begeleid door iemand van de scheidsrechterscommissie. “Zo werkt het gewoon, de mannen zijn een geaccepteerd onderdeel van de scheidsrechters afdeling”, verduidelijkt André.
2. Aangepast waar het moet
Structuur en duidelijkheid zijn de kernbegrippen voor de begeleiders en trainers van de G-elftallen bij Delta Sports ‘95. André: “De trainers werken vanuit duidelijke regels, zijn concreet en hanteren een vaste manier van handelen. Dat is anders dan bij de meeste voetbaltrainingen. Zo is de indeling van elke training hetzelfde, net als de instructies van de trainers. We zijn ook duidelijk over de communicatie tussen de sporters onderling”, vertelt André. “Is er in een wedstrijd een groot niveauverschil, dan kan het zijn dat een teamgenoot de tegenpartij gaat versterken. Dat vraagt wat van spelers en daarom moet je als trainer stevig in je schoenen staan. Ook omdat de trainer de sporter op zijn gedrag moet durven aanspreken. Het is belangrijk dat trainers het gedrag van sporters niet te veel op zichzelf betrekken, hun persoonlijke grenzen aangeven en oplossingen aanreiken voor als iets aangepast moet worden.”
3. Klein beginnen en leren van ervaringen
Succes ervaren is ook voor sporters met een verstandelijke beperking een belangrijke factor voor plezier. Bovendien geeft het de sporters zelfvertrouwen en motivatie. “We luisteren en kijken goed naar de verzorgers en ouders van de spelers. We werken aan realistische doelen en door sporters te betrekken, krijgt de sporter het goede gevoel van eigen regie.” André wil sporters en hun begeleiders ook niet overvragen. Daarom zetten ze kleine stapjes en houden ze contact over de ervaringen die worden opgedaan. “We zijn zover gekomen dat we elke twee jaar mee doen aan de Nationale Spelen van Special Olympics”, vertelt André. Hét grootste sportevenement in Nederland voor mensen met een verstandelijke beperking is een hoogtepunt voor begeleiders en spelers. “Toen ik acht jaar geleden begon, had ik niet kunnen bedenken hoe we er nu voorstaan met onze spelers. Juist door stap voor stap te werken en te leren van ervaringen, bereiken we veel.”
Er valt altijd iets te winnen
André van Dorp is stellig. “Er is altijd wat te winnen. Er zijn goede faciliteiten in Nederland en de uitdaging is om iedereen met een beperking in beweging te krijgen. Dat met sport meer te winnen is, onderschrijft hij met plezier. Mijn tip aan andere initiatiefnemers is dan ook om de successen te vieren en in gesprek te blijven met de sporters en hun naasten, omdat behoeften kunnen veranderen en specifieker worden naarmate sporters zich ontwikkelen.”
De omgeving van mensen met een beperking blijkt van grote invloed. André beïnvloedt actief de leefomgeving van mensen met een beperking die in woongroepen leven. “Ik bel iedere maand de woonhuizen af en biedt de bewoners en hun begeleiding een gratis voetbalclinic aan. Inmiddels kennen de begeleiders me en komen deelnemers naar de ‘open voetbalclinics’.” Het sportplezier staat ook daarbij voorop. “Gewoon omdat we dat als club te bieden hebben”, motiveert André van Dorp met een grote glimlach.
Zelf aan de slag?
Wil je ook aan de slag met starten of versterken van aangepast sportaanbod? Bekijk alle tips in ‘De 6 van aangepast sporten’. Voor persoonlijke hulp en tips, kun je contact opnemen met de sportbond of een medewerker van het regionale sportloket.
Meer lezen? Vind publicaties over sportaanbod voor mensen met een beperking in de Kennisbank Sport en Bewegen.
