In dit artikel geven we je vijf tips en adviezen over bewegen en sporten tijdens en na je revalidatieperiode. Deze adviezen komen voort uit onderzoek dat de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden onder ruim 1.700 patiënten die bij verschillende Beweeg- en Sportloketten in ziekenhuizen of revalidatiecentra kwamen. Sharlon Gardeniers, sport- en beweegconsulent en coördinator Sportloket in Reade, vult hierop aan met haar reactie vanuit de praktijk.
Tip 1: Probeer tijdens je revalidatieperiode allerlei beweeg- en/of sportvormen uit
Een revalidatietraject is voor jou en je omgeving een ontzettend dynamische periode in je leven. Het klinkt misschien wat vreemd, maar een revalidatiebehandeling is ook een ‘goede tijd’ om te ontdekken welke vormen van bewegen en sporten bij je passen. In een veilige omgeving is het mogelijk om allerlei vormen uit te proberen en te ervaren. Hierdoor kun je op zoek naar iets dat echt bij je past en waaraan je (opnieuw) plezier beleeft. Door dingen onder deskundige begeleiding uit te proberen, ontdek je wat activiteiten met jou doen en met je lichaam. Zo krijg je weer meer vertrouwen in je lijf en dat is ook heel belangrijk voor de periode na de revalidatie.
Het onderzoek in het kort
In oktober 2017 promoveerde Femke de Groot- Hoekstra op het onderwerp revalidatie, sport en actieve leefstijl in de revalidatiesector. In het onderzoek werden alle 5.873 patiënten die bij het Beweeg- en Sportloket kwamen, gevraagd of ze mee wilden doen aan het wetenschappelijk onderzoek ReSpAct. Dit landelijke onderzoek is opgezet om het programma Revalidatie, Sport en Bewegen te evalueren en te achterhalen wat op de korte en de langere termijn werkt.
In totaal hebben ruim 1.700 patiënten meegedaan. Zij hebben tot een jaar na ontslag vier keer een set vragenlijsten ingevuld.
Tip 2: Maak gebruik van de deskundigheid van de sport- en beweegconsulent
Ontdekken welke vorm van bewegen of sporten bij je past, kost tijd en deze ontdekkingstocht is voor iedereen anders. De sport- en beweegconsulenten die werken bij het Beweeg- en Sportloket helpen je hierbij, vaak samen met andere professionals in de revalidatie. Bij het Beweeg- en Sportloket is heel veel kennis aanwezig. Maak hiervan gebruik en vraag hulp bij je ontdekkingstocht!
Patiënten erg tevreden over begeleiding Beweeg- en Sportloket
Het is als patiënt heel belangrijk dat je je gezien en gehoord voelt! Bij de begeleiding vanuit het Beweeg- en Sportloket staat de patiënt centraal en wordt uit gegaan van zijn/haar interesses en motivaties. Patiënten zijn enorm tevreden over de ontvangen begeleiding vanuit het Beweeg- en Sportloket. Het adviesgesprek werd beoordeeld met een 8.1 en het daarop volgende counselingtraject (het begeleidingstraject na revalidatie) kreeg als cijfer een 8.
Tip 3: Bespreek wat (meer) bewegen en sporten je oplevert
Bij het Beweeg- en Sportloket wordt gebruik gemaakt van motiverende gespreksvoering. Dit is een gesprekstechniek die mensen motiveert hun gedrag echt te veranderen. We weten allemaal dat het veranderen van gedrag lastig is en tijd en energie kost.
Sharlon Gardeniers: “Niet iedereen is even ver met zijn ideeën over sporten en bewegen. De ene persoon ziet het belang van bewegen (nog) niet in, terwijl een ander al weet wat hij wil en ons advies wil om hiermee verder te gaan.
Hier houden we rekening mee in onze gesprekken. Het is vooral belangrijk dat je zelf nadenkt over waarom je wilt sporten en bewegen. Als je zelf redenen formuleert, wordt het sporten echt iets van jezelf, in plaats van een advies dat je wordt opgelegd.”
De sport- en beweegconsulent probeert je er niet van te overtuigen dat (meer) bewegen beter is, maar stelt vooral open vragen. Tijdens het gesprek word je uitgenodigd om zelf redenen uit te spreken die voor jou belangrijk zijn om (meer) te gaan bewegen. Als je een verandering uitspreekt die je graag wilt, dan helpt je dat om je nieuwe gedrag vol te houden. De sport- en beweegconsulent begeleidt en ondersteunt je en sluit aan bij je persoonlijke motivatie. Er wordt op geen enkele manier iets opgelegd.
Focus niet alleen op de dingen die je vroeger hebt gedaan. Probeer nieuwe dingen uit en maak gebruik van de clinics van het Sportloket.
Sharlon Gardeniers, sport- en beweegconsulent
Tip 4: Kies een activiteit die bij je past
Dit klinkt als een enorme open deur. Waarom zou je iets gaan doen dat niet echt bij je past? Maar het gaat er niet alleen om wat je leuk vindt, maar ook om wat past bij jouw redenen om te bewegen of sporten.
Wil je bewegen omdat je je gezondheid wil verbeteren, je fit wil voelen of ben je op zoek naar plezier en ontspanning? Misschien is het advies van je arts wel de belangrijkste reden dat je gaat bewegen of sporten. Bedenk van tevoren goed wat je belangrijk vindt. Vertrouw op je gevoel en kies een activiteit die bij je (nieuwe situatie) past en die je ook leuk vindt. Dat maakt dat je de activiteit kan volhouden!
Er zijn allerlei mogelijkheden: sommige mensen kiezen voor een sport- of beweegclubje en vinden het fijn om samen met anderen nog even na te praten bij een kopje koffie of thee. Anderen pakken vaker de fiets, lopen naar de winkel of laten de hond (vaker) uit. Bewegen en sporten kan op allerlei manieren. Wat het beste bij jou en jouw situatie past, kun je zelf het beste bepalen. Als je het lastig vindt, kan het advies van de sport- en beweegconsulent je hierbij helpen.
Sharlon Gardeniers: “Als sport- en beweegconsulent vind ik aandacht voor sport en bewegen zo vroeg mogelijk in de revalidatie belangrijk, maar iemand moet er wel klaar voor zijn. Ik dring het dan ook nooit op.
We gaan in gesprek en wanneer sporten nog een brug te ver is, richten we de aandacht op bewegen en een actieve leefstijl. Want ook dat maakt het verschil!
Onze boodschap is altijd om niet alleen te focussen op de dingen die je vroeger hebt gedaan. Probeer nieuwe dingen uit en maak gebruik van de clinics die we aanbieden. Verder merken we dat ondersteuning vanuit je directe, sociale omgeving heel belangrijk is. Ook hierover gaan we in gesprek.
Verder merken we dat steun van een partner of het gezin heel belangrijk is. Soms zien we dat er bij hen zorgen zijn of bewegen en sporten wel goed en verstandig is. Daarover gaan we met elkaar in gesprek en zoeken we naar oplossingen. Het is belangrijk om te achterhalen wat je zelf wil en kan.”
Tip 5: Schrik niet van een terugval, dit is heel normaal
De revalidatieperiode is een van de meest dynamische periodes uit je leven. Het kan ontzettend spannend zijn om vanuit je thuissituatie het dagelijkse leven weer op te pakken. Neem de positieve ervaringen uit de intensieve revalidatieperiode ook mee naar huis. Aandacht voor bewegen en sporten hoort erbij maar schiet er zeker in het begin vaak ook regelmatig bij in. Het is heel normaal dat je af en toe terugvalt in je oude gedrag, dit hoort erbij.
Sporten en bewegen in je eigen omgeving is het meest prettig en het beste vol te houden.
Sharlon Gardeniers, sport- en beweegconsulent
Vraag hulp bij het (weer) oppakken van de draad! Bel of mail de sport- en beweegconsulent of vraag iemand anders om hulp.
Je eigen ervaring over bewegen en sporten tijdens of na je revalidatie met ons delen? Laat het ons weten!
Behoefte aan inspiratie? In de (betaalde) uitgave ‘het sportloket brengt mensen in beweging’ lees je ervaringsverhalen van tien van deze (ex-)revalidanten. Tien verhalen en foto’s die laten zien wat het betekent om te leven met een beperking of ziekte, en hoe belangrijk het juist dan is om in beweging te zijn en te blijven.
