Nudging om de ‘juiste’ keuze te maken
Een mooi voorbeeld van een nudge zijn stickers op de vloer in de vorm van voetstapjes die de bezoeker van de ingang van een gebouw naar de trap leiden. Dit kan ervoor zorgen dat meer mensen de trap verkiezen boven de lift. Natuurlijk kun je je direct afvragen: wie bepaalt dan of de trap voor mij de ‘juiste’ keuze is? Hoewel een nudge je niet beperkt in je keuzevrijheid (je kunt nog steeds de lift nemen), is het natuurlijk de vraag of het ethisch verantwoord is om mensen op deze manier te beïnvloeden.
Nudging om te sturen of om bewust te maken
Nudging wordt altijd ingezet op keuzemomenten. De techniek kan worden gebruikt om een bepaalde keuze uit te lokken (met richting), of juist om mensen op dat moment bewust te maken van het feit dat ze de keuze hébben (zonder richting). Er zijn verschillende soorten manieren waarop nudges worden ingezet.
1. Iets de standaard maken
We gaan als mens om diverse redenen graag mee met de standaard. Een heel bekend voorbeeld is de donorregistratie in Europa. In veel landen ben je standaard donor, tenzij je jezelf actief afmeldt (opt-out systeem). In onder meer Nederland is het andersom: hier moet je jezelf actief aanmelden (opt-in systeem). In Nederland is het percentage donoren veel lager dan in de landen waar je standaard wel donor bent.
2. Feedback geven bij een keuze
Je geeft hiermee iemand inzicht in zijn of haar gedrag op dat moment. Het wordt voor diegene dan een keuze om dit gedrag al dan niet aan te passen. De verkeersborden ‘u rijdt te snel’ langs de weg zijn een bekend voorbeeld. Vanaf het moment dat je het bord hebt gezien, kun je bewust de keuze maken om je snelheid aan te passen, maar niets of niemand dwingt je daartoe.
3. Een keuze promoten
Dit zijn bijvoorbeeld de eerder beschreven stickers in de vorm van voetstappen op de vloer. Ook het zichtbaar maken van de voordelen van die nudge-keuze, of zelfs het belonen ervan, zijn stimulans-nudges. Stimuleren met financiële (materiële) middelen is géén voorbeeld van nudging.
4. Sport- en beweeggedrag te beïnvloeden
Er zijn allerlei voorbeelden te vinden van waarin nudging meer of minder succesvol is toegepast. Nudging is ook in te zetten voor beweeggedrag. Een goed voorbeeld hiervan zijn de voetstapstickers op de vloer, die mensen willen aansporen om de trap te nemen. Dit gaat echter om een kort keuzemoment van beweging. Mensen staan veel minder vaak voor de keuze om wel of niet te gaan sporten. Sportgedrag nudgen is dus lastiger. Inzetten van nudging binnen de sport is wel mogelijk, zoals in het voorbeeld van de vieze kleedkamers.
Onderzoek naar het mogelijkheden van nudging
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de mogelijkheden en het effect van nudging. Het richt zich onder meer op de vraag of nudging ook op de lange termijn werkt: is het gedrag dat je ermee uitlokt blijvend? Je kunt je voorstellen dat we een nudge wel moeten zien, wil deze verschil maken. Je kunt je ook voorstellen dat een aanpassing aan de omgeving op een gegeven moment niet nieuw meer is en dus geen indruk meer maakt. Kom je dagelijks langs dezelfde voetstapstickers, dan verliezen ze hun effect. Ze vallen niet meer op.
Nudging en priming
Vaak komt de term nudging voor in combinatie met een andere term: priming. Hoewel beide te maken hebben met reageren op de omgeving, zijn het twee wezenlijk verschillende dingen.
