In gesprek met ouders over bewegen en digitale media

Waarom ga je het gesprek aan?

Spreek je als jeugdarts of -verpleegkundige in de jeugdgezondheidszorg of als kinderfysiotherapeut regelmatig ouders? En is het stimuleren van bewegen dan vaak onderwerp van gesprek? Koppel daar dan ook het zoveel mogelijk het beperken van stilzitten en het gebruik van digitale media aan vast. Het meenemen van deze thema’s in je gesprek is om verschillende redenen van meerwaarde:

1. Veel en langdurig zitten past niet in een gezond beweegpatroon. Toch zitten we in de met z’n allen steeds meer. Ook digitale media zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Ook niet uit dat van jonge kinderen. Vroeg of laat komen ze in aanraking met televisie, mobiele telefoon, tablet of computer. Des te belangrijker dus om kinderen op jonge leeftijd te leren hoe ze hier gezond mee om kunnen gaan zodat ze hier later niet mee in de problemen komen. 
2. Niet elke ouder denkt bewust na over het gebruik van digitale media. Als dat al gebeurt, zien ze vaak vooral de voordelen van het gebruik van digitale media bij hun kinderen. Ze zetten digitale media met verschillende doeleinden in, verbinding met anderen tijdens het videobellen bijvoorbeeld. Of een rustig ontspanningsmoment na een intensieve dag. Maar hierbij denken ouders nog niet zo vaak na over de relatie van digitale media met bewegen en stilzitten. En dus maken ze hierbij ook nog niet altijd bewuste keuzes die een gezonde leefstijl ten goede komen.
3. Voortbordurend daarop: digitale media kunnen bewegen in de weg staan, maar juist ook stimuleren. En kinderen zitten niet per definitie stil wanneer ze gebruik maken van digitale media. Kinderen kunnen tijdens het videobellen met hun grootouders door de kamer wandelen en van alles laten zien. En televisie kijken hoeft niet zittend op de bank. Door met ouders hierover in gesprek te gaan, kun je ze stimuleren om bewegen vaker te koppelen aan het gebruik van digitale media. 

Digitale media zijn dus niet per definitie verkeerd. Waar het om gaat, is het creëren van een gezonde balans tussen bewegen en stilzitten in combinatie met het gebruik van digitale media. 

Wat neem je mee in het gesprek?

Als professional ben jij de aangewezen persoon om ouders bewust te maken van de rol van digitale media in het gezond opgroeien van kinderen. Neem de volgende punten eens mee in jouw gesprekken met ouders:

1. Vraag naar de visie van ouders over de opvoeding rondom digitaal mediagebruik. Hebben ze hier wel eens over nagedacht? Leg uit dat het prima is als digitale media onderdeel zijn van het leven van hun kinderen, maar dat het belangrijk is om kinderen te begeleiden in het digitaal mediagebruik. Op die manier leren de kinderen gezond met digitale media omgaan. Daarhebben ze op latere leeftijd profijt van. Hoe je dit doet? Door kinderen en hun ouders naar aanleiding van hun visie te helpen bewuste keuzes te maken, met en zonder digitale media. Praktische tips voor ouders lees je verderop in dit artikel.
2. Wees niet veroordelend richting ouders. Als ze vertellen over hun visie en ervaringen, laat dan je eigen gedachten daarover even voor wat ze zijn. Dit maakt dat je met een open houding kunt luisteren naar wat de ouder zegt. Zo raak je de ouder niet kwijt. Daarna zoek je aansluitend op wat de ouder vertelt een opening om het gesprek aan te gaan over het belang van balans. Onthoud hierbij dat, ondanks dat digitale media onderdeel uitmaken van ons leven, het belangrijk is dat kinderen voldoende bewegen, geen lange periodes stilzitten, goed slapen en andere activiteiten ontdekken. Hier vind je meer tools om dit soort gesprekken te voeren. 
3. Kijk met ouders ook naar hun eigen voorbeeldrol. Zij zijn zich er vaak niet van bewust dat als je als ouder veel zit, weinig beweegt en veel van digitale media gebruik maakt, het kind dat eerder na doet. Afwisseling tussen bewegen, zitten en staan door de dag heen is belangrijk. En afwisselen in activiteiten, met en zonder digitale media, geeft het goede voorbeeld.
4. Maak in het gesprek gebruik van de MediaDiamant. Dat is een handige wegwijzer om het gesprek over de verschillende kanten van mediaopvoeding op gang te brengen. Elke ouder kan de tips uit de MediaDiamant naar eigen inzicht toepassen, afhankelijk van zijn/ haar eigen opvoedstijl en gezinssituatie. Gebruik het als visuele ondersteuning tijdens bijvoorbeeld een oudergesprek of een activiteit.

Praktische tips voor ouders 

Met de volgende eenvoudige tips kunnen ouders meer balans voor hun kinderen creëren tussen stilzetten en bewegen met digitale media.

1. Kies vaste momenten waarop kinderen gebruik mogen maken van digitale media. Als je dat ook nog weet te koppelen aan bewegen of niet stilzitten, is dat nog beter: enthousiasmeer ouders bijvoorbeeld voor staand televisie kijken van hun kinderen of mee te dansen met YouTube-filmpjes.
2. Kinderen kunnen hun vrije tijd op verschillende manieren besteden. Laat digitale media niet ten koste gaan van een beweegmoment. Bedenk daarom altijd voor jezelf: is dit moment eigenlijk een beweegmoment? Zou mijn kind anders nu bijvoorbeeld buitenspelen? Kies in dit geval dan voor buitenspelen.
3. Verbind beweging aan media voor nog meer plezier. Wist je bijvoorbeeld dat je tijdens een wandeling gebruik kunt maken van een app om geocaches te zoeken? Dat zijn kleine kokertjes die mensen verstopt hebben en die je met behulp van gps en raadsels kunt vinden.
4. Kijk naar welke rol digitale media spelen in de week van het kind. Wat levert het het kind op? En ook: wat kost het het kind? Ter illustratie: televisiekijken na het eten kan een moment van mentale ontspanning bieden. Het kind kan een verhaal beleven en even alles loslaten. Wie weet leert het ook wat van het tv-programma. Maar onthoud: stilzittend tv-kijken gaat wel ten koste van beweging en te lang stilzitten is niet goed. Probeer daarom ook af te wisselen met een andere activiteit en maak het tv-kijken niet te lang. 

Op zoek naar meer praktische tips die je ouders kunt meegeven om op een snelle manier meer balans voor hun kind te creëren tussen stilzetten en actief bezig zijn, met en zonder media? Je vindt er tien op de website van de Media Ukkie Dagen, ook nog eens vertaald in het Frans, Engels, Oekraïens, Arabisch en Turks. Ga naar ‘Bewegen mét media? Zo kan het!.