Een strakblauwe lucht, stralende zon en een aangename temperatuur: voor velen ideale omstandigheden om lekker buiten te gaan sporten en bewegen. Lopend naar de supermarkt, een wandeling door het bos of het park, een uurtje fietsen of hardlopen. In het najaar is dat anders. Dan hebben we vaak minder uitnodigende weersomstandigheden zoals eindeloze regenbuien en een gure koude wind. Dat komt de motivatie niet ten goede. Toch is het juist in die tijd van het jaar belangrijk om wél naar buiten te gaan, te zorgen voor voldoende beweging en te werken aan je weerstand. En dat slechte weer, dat valt in de praktijk eigenlijk best mee.
Verschillen voorjaar en najaar
In het voorjaar stimuleerde het aantrekkelijke voorjaarsweer tot buiten bewegen, de drempel om naar buiten te gaan lag niet hoog. Dat is anders in de herfst en winter. Het is vroeg donker ‘s avonds en daarmee vallen veel mogelijkheden weg, een boswandeling na een lange werkdag is geen optie meer. Hoe voldoe je in de donkere maanden van het jaar toch aan de Beweegrichtlijnen?
Bewegen houdt je weerstand op peil
Voldoende bewegen draagt bij aan de gezondheid, op fysiek, emotioneel en mentaal vlak. Fysiek gezien houdt voldoende beweging verschillende lichaamsfuncties op peil, zoals de bloedcirculatie, ademhaling, spieren, gewrichten en botten. Daarnaast heeft beweging effect op de stofwisseling en lichaamsgewicht en versterkt het de weerstand. En die weerstand kan je goed gebruiken in de herfst- en wintermaanden.
Volgens het Human Capital Model is het in elke levensfase effectief om te investeren in bewegen. Maar hoe vroeger je in het leven leert om te sporten en bewegen, hoe langer je profiteert van de fysieke waarde. Hier vind je meer over de effecten van sport en bewegen en het Human Capital Model.
Factsheet wandelgedrag 55-plussers
Wandelen is een goede manier om ook in de donkere maanden te blijven bewegen. Het is zelfs de sport- en beweegactiviteit die 55-plussers het vaakst uitoefenen. Maar hoeveel wandelen zij eigenlijk? Mulier Instituut onderzocht het en maakte een factsheet met feiten en cijfers. Enkele bevindingen:
- 80% van de 55-plussers wandelt (oftewel: wandelde minimaal 1 keer 30 minuten in het afgelopen jaar).
- De meeste wandelingen duren zo’n 30-60 minuten.
- De meeste ouderen wandelen ongeorganiseerd, alleen of met hun partner.
- Mannen en vrouwen (55 ) wandelen ongeveer evenveel.
- Van de lager opgeleiden wandelde 1 op de 4 het afgelopen jaar niet, tegen 1 op de 10 van de hoger opgeleiden.
Bekijk de factsheet over wandelgedrag van 55-plussers van Mulier Instituut.
Gewoontes doorbreken en weten wat het oplevert
Uit onderzoek blijkt dat Nederlanders steeds bewuster bezig zijn met hun gezondheid. Sporten en bewegen zijn daar een belangrijk onderdeel van. Motivatie die gestuurd wordt door het idee dat mensen weten dat het goed voor hen is en wat het hen oplevert – zoals een betere gezondheid – is effectief om nieuw gedrag te starten. Helaas blijkt het toch lastig om deze motivatie op de lange termijn vast te houden om gedrag te veranderen. Het vereist mentale wilskracht en inspanning om deze verleidingen te weerstaan en toch te gaan sporten. En daar houden we niet van, deze gevoelens. Het sporten en bewegen wordt dan eerder een kwestie van ‘moeten’ en dit is niet bevorderlijk voor het behouden van nieuw gedrag.
Maak bewegen onderdeel van je identiteit
Wat volgens diverse psychologen wél werkt, is om je motivatie te richten op jouw identiteit. Door je motivatie meer te richten op de persoon die jij bent, zoals bijvoorbeeld ‘iemand die fit is’ of ‘iemand die goed is in een bepaalde sport’, kan je meer bereiken dan wanneer je jezelf motiveert door externe factoren. Zoals: ‘ik moet deze week twee keer sporten anders haal ik mijn sportschoolabonnement er niet uit deze maand’. Als je het sporten en bewegen leuk vindt of het deel uitmaakt van jouw identiteit, is het een stuk gemakkelijker om de motivatie op de lange termijn vast te houden.
Tips om de drempel zo laag mogelijk te maken
- Plan jouw sport- of beweegmoment wanneer dit voor jou het makkelijkst is. Thuiswerken zorgt in veel gevallen voor flexibiliteit. Profiteer daarvan en ga een rondje hardlopen voordat je werkdag begint, of doe juist die lunchwandeling als je dat fijn vindt.
- Maak het jezelf zo makkelijk mogelijk. Doe zoveel mogelijk voorbereidingen van tevoren. Leg bijvoorbeeld je sportkleding de avond van tevoren alvast klaar.
- Doe iets wat je leuk vindt. Niet iedereen voelt zich geroepen om bijvoorbeeld te gaan hardlopen. Probeer uit wat bij jou past, of dat nu wandelen, dansen of touwtjespringen is. Als je iets doet waar je je goed bij voelt, is de mentale drempel lager.
- Deel jouw beweging op in stukken. Het voelt zwaar aan als je jezelf ineens een hoge doelstelling oplegt, zoals ‘ik ga 10 km hardlopen’ of ‘ik ga twee keer per dag wandelen’. Deel het op in kleinere beweegmomenten die realistisch en haalbaar zijn.
- Vind je het fijner om samen te sporten en is dat nu niet mogelijk? Spreek af om met een vriend of vriendin te videobellen en samen een workout te doen.
Bronnen
- Lost your motivation to work out? Here’s why – and how to get back on track
- ‘Coronacrisis verandert werksituatie en mobiliteit mogelijk blijvend’
- Deci EL, Ryan RM. Self-determination research: Reflections and future directions