Sieneke: ‘Vrij spel is iets anders dan spelen. In spelen zit vaak een educatief stukje. Denk aan het spelen van memory of het het maken van puzzels. In onze maatschappij wordt hier heel erg op gefocust. We zijn te gericht op cognitieve kennis, zoals het aanleren van letters en cijfers. Als een kind in groep drie zit, hoeft het pas te kunnen lezen.’
‘Bij vrij spel gaat het er om dat kinderen een eigen plan trekken bij materiaal dat ze tegenkomen. Dit is essentieel bij het ontwikkelen van fantasie en creativiteit, maar ook voor het ontwikkelen van probleemoplossend vermogen van kinderen. En dat hebben ze later in hun leven allemaal nodig.’
5 tips voor vrij spel
Sieneke heeft een aantal tips voor ouders om vrij spel te ondersteunen en faciliteren:
- Zorg ervoor dat er materiaal voor handen is waar je kind zich mee kan vermaken. Denk aan blokken, kleden, een servies, dokterstas of plastic gereedschap.
- Geef alleen suggesties als je kind vraagt wat ze kunnen doen, vul niets in. Zeg bijvoorbeeld: ‘Je kunt met de blokken spelen’. Je zult zien dat ze met verrassende dingen komen. Een kasteel met ridders en parkeerplaatsen bijvoorbeeld. Zij hoeven niet te weten dat dat niet kan! Als je kind vaak naar je toe komt om te vragen of je met hem of haar wil spelen, zit er iets niet goed.
- Grijp pas in als de kinderen er écht zelf niet meer uitkomen. Een beetje ruzie is niet erg.
- Laat kinderen van 0 tot 6 jaar zich niet richten op letters en cijfers, maar op vrij spel.
- Kinderen hebben tegenwoordig ontzettend veel speelgoed. Doe al het losse speelgoed in een mand en laat je kind hier één iets uit kiezen waar het mee wil spelen. Doordat de keuze beperkter is, wordt je kind creatiever.
BSO
Ook de BSO maakt zich vaak schuldig aan het ontnemen van vrij spel. Sieneke: ‘De vrije tijd van kinderen wordt afgenomen. Ze hebben al een programma gevolgd op school, laat ze dan de rest van de tijd zelf kiezen wat ze gaan doen. Veel kinderen vinden de BSO ook niet leuk doordat er van alles wordt georganiseerd en opgelegd. Als ouder kun je hier wel wat aan doen. Geef bij de BSO van je kinderen aan dat het van jou allemaal niet zo hoeft om kinderen drukke programma’s te laten volgen. Misschien helpt het om vrij spel daar meer onder de aandacht te krijgen.’
Bronnen
- Lees hier een artikel over vrij spel in Trouw. Wil je meer weten over dit onderwerp? Sieneke Goorhuis schreef de boeken ‘Alles op zijn tijd’ en ‘Peuters en kleuters onder druk’ over de ontwikkeling van jonge kinderen in de maatschappij.
