Waarom is bewegen belangrijk voor baby’s en peuters?
Met vroeg investeren in bewegen, leg je de basis voor een actief leven. Kinderen ervaren zo van jongs af aan dat bewegen leuk is. En dat werkt door totdat ze volwassen zijn. Het stimuleren van bewegen voor 0- tot 4-jarigen is belangrijk voor bijvoorbeeld het ontwikkelen van motorische vaardigheden, bot- en spierontwikkeling en ontwikkeling van de hersenen.
Lees meer over de effecten van bewegen op jonge kinderen.
Dat bewegen belangrijk is voor een gezonde ontwikkeling van jonge kinderen mag duidelijk zijn. Veel ouders en samenwerkingspartners zijn hiervan ook overtuigd. Maar: hoe stimuleer je hen om ook echt in te zetten op meer en beter bewegen met de allerkleinsten? Dat doe je door op een laagdrempelige manier inspiratie te bieden. De beweegkaart is daar een handig instrument voor.
Wat is een beweegkaart?
Initiatiefnemer Stichting Kinderopvang Roermond werkte vanuit het programma SuperFIT al aan gezonde eet- en beweeggewoonten van jonge kinderen. Om ouders te stimuleren meer te bewegen met hun kinderen, ontwikkelde de stichting de Beweeg- en speelkaart. Op deze vrolijke plattegrond zien ouders precies waar hun kinderen van 0 tot 4 jaar in Roermond kunnen bewegen en spelen.
Professionals kunnen de kaart uitdelen aan ouders, wat meteen een aanleiding is voor een gesprek over het belang van bewegen voor hun kind. Op de kaart staan alle beweegaanbieders met baby- en peutersportaanbod, maar ook alle beweeglocaties zoals buurtspeeltuintjes en betaalde speeltuinen. Ouders ontdekken zo wat er mogelijk is voor hun kind en wat ze zelf kunnen ondernemen. En omdat ze het niet zelf uit hoeven zoeken, is de drempel tot bewegen lager.
Bekijk de Beweeg- en speelkaart van Roermond
Het aanbod in beeld krijgen
Noortje Versteegen werkt als buurtsportcoach bij Sportservice Roermond. Zij is betrokken bij SuperFIT en gaf mede invulling aan de beweegkaart. Noortje legt uit hoe ze het aanbod in de gemeente in beeld kregen. “We vormden een werkgroep, met daarin onder anderen de pedagogisch medewerker van de kinderopvang, iemand vanuit [Jongeren Op Gezond Gewicht] JOGG, iemand vanuit de Universiteit van Maastricht, sportaanbieders en ik als buurtsportcoach.”
“We hebben eerst alle lokale sportaanbieders en verenigingen uit ons netwerk aangeschreven om te vragen naar hun beweegaanbod voor 0 tot 4 jaar. Veel van het aanbod – zoals babyzwemmen en peutergym – was al bekend bij ons en konden we zo intekenen op de beweegkaart”, vertelt Noortje. “Maar we werden ook verrast met activiteiten die wij nog niet op de radar hadden. Zoals het peuteraanbod van de korfbalvereniging. Via dit netwerk kregen we bovendien veel tips over particulier aanbod in Roermond, zoals dansgroepjes.”
Ook bracht de werkgroep alle gratis speeltuintjes in de wijk en alle betaalde grotere indoor- en outdoorspeeltuinen in Roermond in kaart. “Daarvoor kun je gewoon jouw gemeente bellen, die hebben een overzicht”, aldus Noortje. “Roermond doet bovendien mee aan de zoekwebsite PlayAdvisor. Dus wij hoefden alleen maar op die website te kijken voor het totaaloverzicht. Elke wipkip in Roermond staat nu op onze kaart.”
Vormgeven en drukken
Verschillende lokale ontwerpers deden een voorstel voor het ontwerp van de beweegkaart. Daarbij werd geselecteerd op overzichtelijkheid en aansluiting bij de SuperFIT huisstijl. Het favoriete ontwerp werd verder verfijnd en uiteindelijk ook lokaal gedrukt. “We hebben niet meteen een enorme oplage laten drukken”, geeft Noortje als tip. “Want we willen de beweegkaart regelmatig kunnen aanpassen als er nieuw aanbod bijkomt.”
Verspreiden met nadruk op ouderbetrokkenheid
Noortje benadrukt dat ze de kaart niet zomaar overal wilden uitdelen. “Voor ons lag de nadruk op ouderbetrokkenheid. Dus wilden wij als lancering van de beweegkaart een fysieke activiteit organiseren voor ouders en kindjes. Daar wilden we namelijk echt in gesprek gaan over bewegen, de behoefte van ouders en passend aanbod voor hun kindje.”
Twee ideeën – een beweegcarrousel met alle sportaanbieders en een speurtocht met de beweegkaart langs alle speelplekken – vielen door corona in het water. Om de beweegkaart toch te promoten, maakte de kinderopvang een promotievideo. Noortje: “In de video figureert PUK – een gele knuffel die ouders en kinderen van de opvang kennen. Die herkenbaarheid werkt stimulerend. Dat motiveert de ouders extra om de speeltuintjes daadwerkelijk op te zoeken.”
Blijvende lokale samenwerking
Noortje: “We hebben flink geïnvesteerd in goede lokale samenwerking voor deze kaart. Niet alleen om het aanbod inzichtelijk te maken, maar vooral ook om professionals die werken met jonge kinderen te stimuleren om meer over bewegen te praten met ouders. De werkgroep met daarin verschillende professionals was daarbij heel waardevol. Die samenwerking en dat netwerk blijven ook bestaan zien we.”
Intussen zijn er ook volop ideeën om de beweegkaart in gedrukte vorm te verspreiden, omdat niet alle kinderen bij de kinderopvang komen. Bijvoorbeeld door sportverenigingen, het consultatiebureau en de gezondheidsbevorderaars van de GGD. Die laatsten zien echt alle kindjes uit Roermond en zouden de kaart kunnen meegeven met een controle. De kaart is tevens online vindbaar er werden al veel ouders bereikt via het ouderportaal, Facebook en de website van de Sportservice.
Inspiratiegids Kleine Beweegsubsidie
De Beweegkaart uit Roermond ontving de Kleine Beweegsubsidie. In de Inspiratiegids Kleine Beweegsubsidie vind je 23 uiteenlopende initiatieven om ouders te helpen meer te bewegen met hun kinderen van 0 tot 4 jaar. De voorbeelden zijn ingedeeld naar setting en leeftijdscategorie, zodat je snel relevante voorbeelden voor jouw dagelijkse praktijk vindt. Ook vind je hier veel tips en informatie over gedragsverandering en de Kleine Beweegagenda.
Meer voorbeelden
Roermond is niet de enige gemeente die al het sport- en beweegaanbod voor 0 tot 4-jarigen op één plek in kaart bracht. Dit zijn enkele andere voorbeelden:
- De gemeente Velsen werkt met de Sportpas Velsen. Met de pas kunnen inwoners deelnemen aan verschillende sporten en ontdekken wat het beste bij hen past. Bij de pas hoort een website waarop inwoners snel en makkelijk sportaanbod dichtbij huis kunnen vinden. Er is een speciaal gedeelte voor 0- tot 4-jarigen, met het sportaanbod en beweegtips voor thuis en voedingstips.
- De gemeente Heerde heeft een Speel & Beweegkaart. Doel van de kaart is kind en gezin een zetje in de rug te geven om in beweging te komen, door alle faciliteiten te ontdekken en verder te gaan kijken dan het speelpleintje in de straat.
- Ook Harlingen heeft een Beweeg- en speelkaart en wil daarmee bijdragen aan gezonde en gelukkige kinderen. Hoewel de kaart zich richt op groep 1 tot en met 8, is een groot deel van het aanbod ook leuk voor peuters.