Sportieve bootcamps voor iedereen
Hoe ziet zo’n bootcamp er precies uit? “De deelnemers en begeleiders verzamelen vaak bij een woonzorgcentrum,’’ vertelt Langenberg. “Daar vormen ze duo’s van jong en oud en gaan ze een uur op stap. Bijvoorbeeld naar het park.” De deelnemers doen vervolgens een reeks oefeningen onder begeleiding van een gecertificeerde trainer. Naast deze trainer is er ook altijd minstens één begeleider aanwezig van de ouderenorganisatie, zoals een bewegingstherapeut of activiteitenbegeleider.
Iedereen komt op het eigen niveau in beweging. De ouderen doen alleen lichte oefeningen, zoals lichte armzwaaien en rek- en strekoefeningen. Maar voor de jongeren blijft het niet bij rustig dribbelen. Zij krijgen pittige oefeningen, zoals sprintjes trekken waarbij het keerpunt een high-five met de duopartner is. Of push-ups op de leuning van de rolstoel. “Bij sommige oefeningen hebben de duopartners elkaar echt nodig, zoals samen aan een elastieken band trekken of een bal overgooien terwijl de sporter buikspieroefeningen doet. En de ouderen moedigen de sporters natuurlijk aan’’, vertelt Langenberg. Lekker sporten en sociaal contact in één workout dus. Bovendien zijn ook licht dementerende of mensen die fysiek zwaar beperkt zijn welkom. “Want alleen al erbij zijn en naar buiten gaan, is in beweging komen.’’
Dit is geen rolstoelwandelen. Dit is serieus sporten. En dat werkt om een jongere groep aan een groeiende groep ouderen te binden.
Sjaak Langenberg, mede-bedenker van De Sociale Sportschool.
Winst voor sportclubs en zorgorganisaties
De Sociale Sportschool biedt een digitaal platform waar trainers, sportclubs, zorg- en welzijnsorganisaties en sporters zich aanmelden. Zorgorganisaties worden gekoppeld aan een trainer of sportschool. Langenberg: “De zorg- en welzijnsorganisaties werven ouderen onder hun bewoners. De sportclubs leveren begeleiders en werven sporters uit hun ledenbestand.” De gekoppelde partijen bieden vervolgens samen bootcamps aan. Daarbij komen jongere sporters, online en via de deelnemende sportclubs geworven, samen met oudere deelnemers in beweging.
Zorgorganisaties vinden in de bootcamps een mooie kans om hun bewoners te activeren en sociaal contact te bieden. De sporters slaan twee vliegen in één klap: zij werken aan hun gezondheid en doen tegelijkertijd iets goeds voor een ander. En de winst voor sportclubs? Zij leveren een maatschappelijke bijdrage en bieden hun leden een alternatieve, sociale vorm van sporten.
5 redenen om je als sportclub aan te melden bij De Sociale Sportschool:
1. Je creëert extra aanbod voor je leden.
2. Je geeft leden de kans tijdens het sporten een maatschappelijke bijdrage te leveren.
3. Je draagt bij aan de gezondheid van kwetsbare ouderen.
4. Je helpt een sociaal isolement bij ouderen te voorkomen.
5. Je ontwikkelt een positief imago en vergroot je naamsbekendheid.
Het ontstaan van het concept
Hoe ontstond De Sociale Sportschool eigenlijk? Langenberg bedacht het concept samen met Rosé de Beer. Het kunstenaarsduo bedenkt projecten in een maatschappelijke context. “We combineren werelden die ver van elkaar af lijken te staan.’’ Voor het project Reinventing Happiness van het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch besloten ze zich te richten op de ouderenzorg. “We ontdekten dat ouderenorganisaties jonge vrijwilligers zoeken. De huidige vrijwilligers zijn soms zelf al op leeftijd of staan niet open voor vernieuwing.’’ Ook kwamen ze erachter dat er behoefte is aan vernieuwende activiteiten voor een nieuwe generatie ouderen.
Langenberg en De Beer bedachten toen dat ze jongeren aan ouderen konden verbinden op het moment dat ze toch al sporten. Zonder het labeltje ‘vrijwilligerswerk’, want dat bleek niet de juiste doelgroep aan te spreken. “Op deze manier doen jongeren iets voor ouderen zonder het idee te hebben vrijwilliger te zijn.’’
De beginfase
In plaats van eindeloos vergaderen besloot het kunstenaarsduo gewoon te beginnen. Ze testten hun idee door een eerste bootcamp te organiseren in ‘s-Hertogenbosch, samen met de vrijwilligerscoördinator van de locatie Park Eemwijk van Van Neynsel en sportschoolhouder Youri Wladimirov. De deelnemers waren enthousiast. Zo zei een sporter: “Ik kom niet snel met ouderen in aanraking, laat staan dat ik in een woonzorgcentrum kom. Maar deze combinatie vind ik erg mooi.’’ En een oudere man vroeg direct wanneer de volgende bootcamp was. “Alle deelnemers en betrokken partijen vonden dat er een vervolg moest komen. Dat kwam er. En de belangstelling groeide daarna snel. Nu zijn we in steeds meer gemeenten actief en doen steeds meer zorgorganisaties en sportclubs mee.’’
Een grote succesfactor van het concept? De gelijke relatie tussen jong en oud. “Normaal gesproken ben je verzorger of verzorgde. Maar in de bootcamps verandert dat. Je bent echt sámen bezig. De sporter werkt ook aan zijn eigen conditie. Er is wederkerigheid en dat voelt voor iedereen fijn.’’ Medewerkers van de deelnemende organisaties en mantelzorgers zijn ook welkom. “Een bezoek aan pa of ma wordt zo ineens een sportieve en activerende bezigheid!’’
“Een bezoek aan pa of ma wordt ineens een sportieve bezigheid.’’
Kansen voor bedrijven en gemeenten
Kunnen andere organisaties dan sportclubs en zorginstellingen ook meedoen? “Ja. We krijgen bijvoorbeeld reacties van sportopleidingen en bedrijven. Zo zijn we in Oss bezig met een bedrijf om onze bootcamps structureel als bedrijfsfitness aan te bieden. Daarbij spreken we een vaste locatie af in de buurt van de woonzorginstelling, waar de bedrijfsmedewerkers dan heen gaan.’’ En in Den Haag werkt De Sociale Sportschool samen met een welzijnsorganisatie die zich onder andere richt op thuiswonende ouderen die dreigen te vereenzamen. Deze organisatie heeft een subsidie aangevraagd bij de gemeente om de bootcamps te realiseren.
Want ook voor gemeenten liggen hier kansen. Beweegstimulering in het kader van preventie of zorg, het tegengaan van eenzaamheid of het vergroten van de leefbaarheid: het initiatief draagt bij aan allerlei beleidsdoelen. Langenberg: “Gemeenten willen ouderen fysiek en sociaal in beweging houden. Zeker nu mensen langer thuis wonen.’’ De Sociale Sportschool speelt daarop in. “Wij bieden gemeenten een kant-en-klaar concept dat werkt. Zij brengen ons in contact met lokale partijen die wij aan elkaar verbinden. Gemeenten zijn meestal niet de initiatiefnemers, maar kunnen partners wel financieel ondersteunen. In ‘s-Hertogenbosch krijgen we bijvoorbeeld ondersteuning van ‘SPORT, een gemeentelijk initiatief om sport en beweging te stimuleren.’’
Voor deelnemende en geïnteresseerde partijen is er een handboek. “Dat hebben we op basis van onze ervaringen gemaakt. Daarin beschrijven we bijvoorbeeld hoe onze matching werkt, hoe je sporters werft, hoe een bootcamp is opgebouwd, welke veiligheidsvoorschriften gelden en hoe de financiering werkt.’’
Groei naar een landelijk platform
Wat is de droom van dit vernieuwende initiatief? “Dat we uitgroeien tot een landelijk platform. En dat op steeds meer plekken ouderen en jongeren samen bootcampen onder onze vlag. Want het is prachtig om telkens weer te zien hoe de ouderen en sporters genieten van de interactie.’’
Lijkt het je leuk om mee te doen aan een bootcamp? Bekijk dan de agenda van alle bootcamps in verschillende steden. Daar kun je je ook aanmelden.
Meedoen als sportclub, zorgorganisatie, mantelzorger, oudere, bedrijf, onderwijsinstelling, gemeente of welzijnsorganisatie? Op deze webpagina vind je meer informatie over de mogelijkheden. Heb je vragen, suggesties of ben je geïnspireerd geraakt? Stuur dan een e-mail naar info@socialesportschool.nl.
