In 2019 groeide 1 op de 13 kinderen in Nederland op in een huishouden met een laag inkomen (CBS). Voor hen is meedoen met sport en cultuur niet vanzelfsprekend. Ze krijgen het niet altijd mee in de opvoeding, of er is geen geld voor contributie, lesgeld of attributen. Toch bieden sport en cultuur juist deze kinderen veel kansen. Het helpt hen zich sociaal, fysiek en emotioneel te ontwikkelen en is een uitlaatklep. Het Jeugdfonds Sport & Cultuur draagt hieraan bij door voor kinderen die opgroeien in armoede lesgeld, contributie of benodigde spullen te betalen. Zo kunnen ze toch meedoen met sportieve of culturele activiteiten. Het fonds gaf in 2019 68.946 kinderen de kans mee te doen met sport en bewegen, en 12.989 kinderen konden meedoen met cultuur, zoals dansen, muziek maken of schilderen.
Lees over het belang om kinderen uit arme gezinnen in beweging te krijgen en hoe je dat als professional doet.
Teamplayers: een helpende hand
Ook een groep Teamplayers helpt mee om deze kinderen te laten meedoen met sport, bewegen en cultuur. Teamplayers zijn studenten van diverse opleidingen die samen één jaar aan een projectopdracht voor een organisatie werken. Het gaat om hbo-studenten van Sportkunde en HALO (Haagse Hogeschool) en mbo-studenten van Sport en bewegen (ROC Mondriaan Delft, locatie Sportcampus). Eén van de projecten in 2020-2021 is in opdracht van het Jeugdfonds Sport & Cultuur Zuid-Holland. Team Sportservice Zuid-Holland doet daarbij de uitvoering voor het Jeugdfonds Sport & Cultuur Zuid-Holland.
Campagnepakketten
Deze Teamplayers vergroten de zichtbaarheid van het Jeugdfonds, vooral in Schiedam. Dylan Berkemeier, coördinator Jeugdfonds Sport & Cultuur Zuid-Holland en verbonden aan Team Sportservice Zuid-Holland: ‘We willen dat het Jeugdfonds bekender wordt in de gemeenten die bij het fonds zijn aangesloten. Bij ouders, maar ook bijvoorbeeld bij sportverenigingen en professionals. Zo kunnen we meer kinderen helpen.’
De Teamplayers deelden onder andere campagnepakketten uit bij sportverenigingen met items als flyers en ouderkaarten. ‘Zo bereiken we ook mensen die al sporten bij een club maar bijvoorbeeld betalingsachterstanden hebben door een laag gezinsinkomen.
Lees meer over het Jeugdfonds Sport & Cultuur.
Als meer mensen het Jeugdfonds kennen, kunnen we meer kinderen in armoede helpen.
Dylan Berkemeier, coördinator Jeugdfonds Sport & Cultuur Zuid-Holland & Team Sportservice Zuid-Holland
Clinics op het Cruyff Court
Deze Teamplayers werken bovendien toe naar het klapstuk: een fysiek evenement. Vier weken lang, waarschijnlijk medio 2021, zijn op het Cruyff Court in Schiedam allerlei clinics van lokale aanbieders. Daarbij ligt de focus op cultuuraanbod. ‘De aanvragen voor cultuuraanbod blijven achter bij sport’, vertelt Berkemeier. ‘Cultuur is voor veel mensen abstracter dan sport en bewegen, waardoor ze niet precies weten wat ze ermee kunnen.’
Dus organiseren de studenten clinics, zoals een hiphopgroep, graffitikunst en een dj-clinic. ‘Zo brengen we sport, bewegen en cultuur echt naar de wijk. Onder de vlag van het Jeugdfonds, voor een grote impuls aan de bekendheid met het fonds.’ Kinderen kunnen vrij inlopen bij deze activiteiten. Ook wordt de verbinding met scholen gelegd. Bijvoorbeeld door aanbieders daar een voorproefje te laten geven van hun clinic. ‘Om de kinderen vast enthousiast te maken’, aldus Berkemeier. Wanneer een kind een activiteit leuk vindt, worden stappen ondernomen. ‘Een intermediair kan dan het gesprek met de ouders aangaan. Is er geen geld voor contributie, lesgeld of spullen? Dan wordt de link met het Jeugdfonds gelegd.’
Bruggen bouwen tussen sport, jeugdwerk en gezinnen in armoede
In Vlaanderen kregen de afgelopen jaren 19 projecten steun om de kloof te dichten tussen sport en/of jeugdwerk en gezinnen in armoede. Demos en het Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid onderzochten hoe deze ‘bruggenbouwers’ werken en wat we daarvan kunnen leren. Ook vertaalden ze de bevindingen naar 4 aanpakken en strategieën voor lokaal bestuur.
Lees de brochure ‘Trajecten tussen sport, jeugdwerk en gezinnen in armoede’ met de bevindingen en adviezen. Of lees het artikel op Sociaal.net over deze projecten. Daar vind je ook filmpjes van de projecten.
Zelfvertrouwen, samenwerking en ontdekken
Berkemeier ziet dat de Teamplayers het traject leuk vinden. ‘Ze doen een opleiding op het gebied van sport en hebben zelf vroeger met plezier gesport. Daarom zijn ze gedreven om kinderen ook die kans te geven.’ De studenten besteden iedere donderdag aan Teamplayers. ‘Het Jeugdfonds werkt samen met veel verschillende partijen, dus dat was eerst even aftasten voor de studenten. Maar na een tijdje leren ze het fonds en werkveld kennen. Daardoor krijgen ze ook het zelfvertrouwen om zelf het gesprek te voeren met partijen.’
De Teamplayers ontwikkelen zichzelf én ontdekken het beroepsveld. ‘We begeleiden de studenten natuurlijk, maar ons uitgangspunt is dat ze zelf ontdekken. Die vrijheid krijgen ze dus ook.’ Dat de studenten van verschillende opleidingen komen, levert een mooie mix op die het werkveld nabootst. ‘De hbo-studenten pakken vaak de organiserende taken op van een manager. Zij nemen bijvoorbeeld het voortouw bij het maken van een plan van aanpak. Sommige mbo-studenten voelen zich meer aangetrokken tot de uitvoering en komen bijvoorbeeld echt tot hun recht op zo’n Cruyff Court, tussen de mensen.’ De studenten leren van elkaar, en nemen in de loop van het jaar elkaars rollen over. De begeleiders zien daardoor regelmatig mbo-studenten doorgroeien naar hbo-niveau.
Bureau-Sport verbindt onderwijs en werkveld
Teamplayers komt uit de koker van Bureau-Sport, een initiatief van de faculteit Gezondheid, Voeding en Sport van De Haagse Hogeschool en de School voor Lifestyle, Sport en Bewegen van ROC Mondriaan. Tom Roovers van de Haagse Hogeschool stond aan de wieg van het initiatief dat inmiddels zo’n tien jaar bestaat. ‘Bureau-Sport staat met één been in het onderwijs en met één been in het werkveld. Daardoor werken we heel vraaggericht. Organisaties benaderen ons met projecten en vragen, waar wij vervolgens studenten aan koppelen. Zo matchen we vraag en aanbod. Bovendien kunnen we ontwikkelingen uit het werkveld aankaarten in het onderwijs en bijvoorbeeld opnemen in het curriculum.’
Omgekeerd kunnen studenten zich in de markt profileren. ‘We hebben een makelaarsfunctie naar beide kanten toe’, aldus Roovers. Volgens hem past dat ook goed bij de trend van een professionaliserende arbeidsmarkt in het werkveld van sport en bewegen. ‘Dat studenten het werkveld leren kennen vergroot de kans dat ze in de sport willen werken. Zeker als daar ook de voorwaarden beter worden, zoals meer financiering.’
Met Teamplayers verbinden we vraag en aanbod.
Tom Roovers, manager Bureau-Sport
Teamplayers is inmiddels een vast onderdeel van het curriculum voor derdejaars studenten van de opleidingen Sportkunde, HALO en Sport en Bewegen. Ze draaien zo’n 40-45 projecten per jaar. Inmiddels sluiten ook andere opleidingen, zoals Voeding & Diëtetiek, zich aan voor ‘light’ varianten van Teamplayers. Een mooi voorbeeld van multidisciplinaire samenwerking binnen het onderwijs.
Bekijk de website van Bureau-Sport voor filmpjes van Teamplayers-projecten.
Verbinding met gemeente
Dit Teamplayers-project illustreert hoe samenwerking in en met het onderwijs ingezet kan worden bij vraagstukken op het gebied van armoede. Daarbij is ook de verbinding met gemeenten belangrijk. Zij initiëren immers armoederegelingen of kindregelingen. Het faciliteren van sport, bewegen en cultuur is hierin niet altijd vanzelfsprekend opgenomen.
Ook bij dit Teamplayers-project wordt de verbinding gelegd met bijvoorbeeld de gemeente Schiedam. Berkemeier: ‘Via hen spreken we ook de buurtsport- en cultuurcoach die belangrijk zijn bij het organiseren van activiteiten en het begeleiden van de kinderen.’
Armoede en beleid: feiten en cijfers
Enkele cijfers over gemeentelijk armoedebeleid en sport en bewegen:
- Bijna alle gemeenten hebben beleidsmatig aandacht voor kinderen die arm opgroeien. 90% biedt voorzieningen in natura om sport- en cultuurdeelname onder deze kinderen te bevorderen.
- 98% van alle gemeenten werkt samen met maatschappelijke partners, zoals met het Jeugdfonds Sport & Cultuur.
Lees meer over gemeentelijk armoedebeleid: sport en bewegen voor de jeugd
Bekijk ook de praktijkvoorbeelden van gemeentelijk armoedebeleid:
