Wil je als beleidsmaker meer weten over het verbinden van sport en zorg in het kader van integrale beleidsvoering? Of wil je als sport- of zorgaanbieder inspiratie opdoen om kansen te benutten? In deze casestudy maak je kennis met Stichting Life Goals. Daarbij zoomen we in op de lokale programma’s in Amsterdam, Purmerend en Nijmegen.
Over Stichting Life Goals Nederland
Stichting Life Goals Nederland werkt als landelijke aanjager van lokale sportprogramma’s voor kwetsbare mensen. Door middel van sport brengt ze kwetsbare mensen weer in beweging. De organisatie richt zich op mensen die om welke reden dan ook zijn vastgelopen in het leven. Zoals dak- en thuislozen, statushouders, verslaafden, zwerfjongeren, tienermoeders, ex-gedetineerden of verwarde personen die in de opvang zitten.
Het doel van de sportprogramma’s van Life Goals Nederland is het activeren van kwetsbare mensen. De sport- en beweegprogramma’s zorgen ervoor dat deze mensen in hun eigen omgeving kunnen sporten. Niet eenmalig, maar structureel. Voor deelnemers moet sporten een nieuwe vrijetijdsbesteding worden, in een nieuwe sociale omgeving. Daarmee wil Life Goals Nederland eraan bijdragen dat mensen uit een sociaal isolement komen en dat ze gezonder en actiever worden. De aanpak van de organisatie biedt gemeenten en sportservicebureaus de mogelijkheid sport in het sociale domein te realiseren.
Stichting Life Goals ontwikkelt strategieën, verbindt partijen, voert lobby voor de doelgroep binnen de sportsector en initieert en ondersteunt de lokale programma’s. Deze programma’s werken allemaal volgens de bewezen Life Goals Methodiek. Deze is gebaseerd op praktijkervaringen en wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. De lokale Life Goals Programma’s zien toe op de implementatie en uitvoering van de methodiek.
Landelijke aansturing, lokaal het verschil maken voor kwetsbare mensen.
Eén van de slogans van Stichting Life Goals Nederland
Samenwerkingspartners in de lokale netwerken
Met een Life Goals Coördinator als initiatiefnemer zijn op dit moment in vijftien gemeenten lokale netwerken gevormd. Deze netwerken organiseren de sportprogramma’s voor kwetsbare groepen en bieden deze aan. In ieder netwerk zijn één of meerdere sportaanbieders en lokale zorg- en welzijnsorganisaties betrokken. Soms is de gemeente een structurele samenwerkingspartner.
Drie van de lokale programma’s zijn Life Goals Amsterdam, Life Goals Nijmegen en Life Goals Purmerend. De samenwerkingspartners van deze programma’s zijn:
| Amsterdam | Nijmegen | Purmerend |
Stichting Life Goals en de gemeente: kansrijke samenwerking
Het verschilt per Life Goals Programma of de gemeente een samenwerkingspartner is. In Amsterdam is de gemeente nauw betrokken bij het programma. Ze is hier de opdrachtgever en een van de financiers. In Nijmegen en Purmerend zijn er wel contacten met de gemeente, maar is de gemeente (nog) niet structureel betrokken.
Structurele samenwerking tussen lokale Life Goals Programma’s en de gemeente is vanuit beide kanten raadzaam. Voor de lokale programma’s biedt dit een stevigere basis voor borging op de lange termijn. Bovendien werkt het drempelverlagend bij het uitbouwen van het lokale netwerk. Voor de gemeente kan een lokaal Life Goals Programma helpen kwetsbare burgers te bereiken en een gezonde en actieve leefstijl te stimuleren. Dit zijn belangrijke uitdagingen vanuit de Wmo/Awbz, Participatiewet en Jeugdwet.
Tip!
Als gemeente de verbinding creëren tussen sport en zorg? Met deze 10 tips zet je optimaal in op deze kansrijke samenwerking om je beleidsdoelstellingen te behalen.
Indirecte samenwerking met gemeente
In principe hoeft er geen directe relatie te zijn tussen de gemeente en het Life Goals Programma. Via haar aanbestedingen voor de Wmo/Awbz, Participatiewet en Jeugdwet kan de gemeente aandacht geven aan sport en bewegen voor kwetsbare groepen en initiatieven zoals Life Goals. Zo legt ze een basis voor de verbinding tussen zorg- en welzijnsorganisaties en lokale sport- en beweegaanbieders.
De betrokkenheid van de Regionale Instelling voor Beschermende Woonvormen (RIBW) bij Life Goals Nijmegen komt bij deze ‘aanbestedingsgedachte’ in de buurt. De gemeente financiert de RIBW, dus zo is de gemeente indirect betrokken. De RIBW en de gemeente hebben onderling geen afspraken over het partnership met Life Goals Nijmegen. De samenwerking is aangegaan vanuit de vrije beleidsruimte die de RIBW heeft. In Purmerend is de betrokkenheid van Spurd vergelijkbaar. Spurd heeft namelijk een budget om initiatieven met een maatschappelijk betrokken karakter te ondersteunen.
“De meerwaarde van de samenwerking voor RIBW is ook dat er door de Maatschappelijke Sportcoaches anders naar cliënten gekeken wordt. Meer vanuit kansen dan beperkingen. Daar leren we bij de RIBW ook weer van.”
Margot Guitjens (RIBW Nijmegen & Rivierenland)
Ontstaan lokale samenwerkingen en meerwaarde
Hoe zijn de samenwerkingen in Amsterdam, Nijmegen en Purmerend eigenlijk ontstaan? Kenmerkend is dat ze vooral voortvloeien uit persoonlijke interesse, betrokkenheid bij de doelgroep en het enthousiasme van de betrokken professionals van de zorg- en welzijnsinstellingen en de bestuurders van de betrokken sportaanbieders. Zij zien de meerwaarde van samenwerking. Deze meerwaarde zit vooral in:
- Vernieuwing van het aanbod met sport- en beweegactiviteiten.
- Betere afstemming van het sport- en beweegaanbod (minder overlap en concurrentie).
- Beter bereiken van de groep kwetsbare burgers.
- Grotere kans op een duurzaam aanbod voor de groep kwetsbare burgers.
Als sport- of beweegaanbieder de verbinding met de zorg opzoeken? Lees deze tien nuttige tips. Of juist als zorgaanbieder samenwerken met sport- en beweegaanbieders? Dan zijn deze tips interessant.
Van meerwaarde naar resultaten in Amsterdam
De samenwerking tussen Life Goals Amsterdam en de gemeente Amsterdam is vertaald naar enkele concrete doelen:
- Jaarlijks honderd Amsterdammers in een kwetsbare situatie structureel in beweging brengen.
- Met teams deelnemen aan vier landelijke events.
- Twee lokale events organiseren.
Formele aard van de samenwerkingen
Een samenwerkingsovereenkomst of convenant is niet de standaard om de samenwerking te formaliseren bij Life Goals programma’s. In Nijmegen is er wel een samenwerkingsovereenkomst tussen Life Goals Nijmegen en de RIBW en zijn er mondelinge afspraken met Pro Persona en SV Orion. In Purmerend is er een convenant met de zorgpartners, sportverenigingen en Spurd. Life Goals Amsterdam is ontstaan vanuit het convenant ‘Meer Kwetsbare Amsterdammers in beweging’, ondertekend door De Regenboog Groep, Het Leger Des Heils, Avv SDZ, Stichting Life Goals Amsterdam en Stichting Life Goals Nederland. Met de nieuwe samenwerkingspartners Het Wereldhuis en stichting Exodus Amsterdam zijn mondelinge afspraken gemaakt.
Er zijn dus niet altijd formele, schriftelijke afspraken tussen Life Goals programma’s en betrokken partners. Dat zegt enerzijds iets over de kracht van de samenwerking in positieve zin: er is geloof in het initiatief, de partners weten wat ze aan elkaar hebben en vertrouwen elkaar. Anderzijds maakt het de samenwerking ook kwetsbaarder, bijvoorbeeld wanneer een ‘ambassadeur’ van de samenwerking een andere functie krijgt of vertrekt bij een van de partners. De samenwerkingspartners verminderen deze kwetsbaarheid wel doordat hun management op de hoogte is van de samenwerking, de rol in het netwerk en de financiële consequenties.
Organisatie van de samenwerking
Het verschilt per gemeente hoe de samenwerking in het netwerk georganiseerd is. Bij Life Goals Nijmegen is er geen projectgroep of werkgroep. Wel zit men daar zeer regelmatig met elkaar om de tafel binnen de verschillende zorginstellingen. In Amsterdam komen de partners één keer in de zes weken bij elkaar. In Purmerend is er een projectgroep die regelmatig bij elkaar komt. Naast het face-to-face contact is daar bovendien een Whatsapp-groep.
Gesprekstips voor een goede samenwerking
Om een programma goed te organiseren en uitvoeren is het faciliteren van de samenwerking belangrijk. Daarbij is het noodzakelijk om met elkaar te praten over:
- Wat wil je bereiken en waarom? Wat is het gezamenlijke doel?
- Wat zijn de eigen belangen en de organisatiebelangen? Door hier open over te zijn, geen vooroordelen te hebben en interesse te tonen, werk je aan vertrouwen.
- Hoe gaat het tot nu toe? Sta af en toe stil bij het samenwerkingsproces. Dit kan door evaluatie of een reflectiemoment.
Meer tips voor een duurzame samenwerking? Je leest het in dit artikel over hoe je om kunt gaan met partners om borging te stimuleren.
Financiering
De financiering van de Life Goals Programma’s in Amsterdam, Nijmegen en Purmerend verschilt. De belangrijkste overeenkomst is dat alle partners eigen middelen inbrengen, meestal via personele inzet.
- In Amsterdam is er voor één jaar financiering vanuit de gemeente en zijn projectsubsidies vanuit het Oranje Fonds en de Sportimpuls gehonoreerd.
- Het programma in Nijmegen wordt gefinancierd door de Rabobank Coöperatie Rijk van Nijmegen en het Oranje Fonds.
- In Purmerend financiert Spurd hoofdzakelijk de kosten van de uitvoering, vooral die van de Maatschappelijke Sportcoaches. Ook daar is een aanvraag bij het Oranje Fonds gehonoreerd. Deze middelen bestaan naast de bijdragen in natura van de partners, zoals ook bij programma’s van Amsterdam en Nijmegen het geval is.
Geïnspireerd?
Ben je geïnspireerd geraakt? Neem dan contact op met Karin van der Maat via (karin.vandermaat@kenniscentrumsportenbewegen.nl).
Dit artikel is tot stand gekomen door interviews met de Life Goals-coördinatoren van Amsterdam, Nijmegen en Purmerend, vertegenwoordigers van de samenwerkingspartners en enkele deelnemers.
Lees meer
- Artikel 7 succesfactoren van lokale samenwerking zorg en sport: praktijkvoorbeeld Stichting Life Goals
- Wat werkt bij de opzet van lokale samenwerking tussen zorg, sport en bewegen? Of download de brochure “Wat werkt” (pdf).
- Weten waarom goede communicatie, een juiste taakverdeling en zichtbaarheid van de samenwerking zo belangrijk zijn? Lees dit onderzoek: associations between partnership characteristics and perceived success in Dutch sport-for-health partnerships.
- Hier vind je het online dossier met alle actuele informatie over het sportakkoord.
