De ontwerp-structuurvisie Bentelo 2030 bevat de visie op de gewenste ruimtelijke ontwikkeling voor de periode tot en met 2030 voor Bentelo. Aan de hand van vijf thema’s – wonen, werken, recreatie/groen, maatschappelijk vastgoed en verkeer/infrastructuur – zijn de huidige situatie en de gewenste ontwikkelingsrichting beschreven. Daarnaast beschrijft de structuurvisie een gewenste uitstraling voor locaties in het dorp. De visie biedt hiermee één actueel ruimtelijk kader voor verschillende beleidsterreinen. Dit ontwerp is door de Dorpsraad Bentelo, ruim 2.100 inwoners, samen met de gemeente opgesteld. De gemeenteraad vraagt zich achteraf af: “Is de structuurvisie niet te concreet?” Het is de visie van en voor het dorp en deze wordt uitgevoerd door het dorp.
Een dorp in het groen
Bentelo is meer dan de kern alleen. Het is een dorp in het groen, omringd door het landgoed Twickel. Een compacte kern, middenin een uitgestrekt en groot buitengebied. De invloed van het buitengebied is merkbaar in het dorp en andersom. Het buitengebied heeft een groot aandeel in de activiteiten in het dorp, het verenigingsleven, de kerk, de winkel en de school. De identiteit zit vooral in de mensen: de gemoedelijke sfeer, het wij‐gevoel, de echte saamhorigheid. Voor ieder wat wils. Iedereen doet iets in het dorp. De Pol is het centrum van de dorpsactiviteiten, het plein het centrum voor de dorpsbewoners.
Voor ieder wat wils
Nieuwe inwoners kiezen bewust voor wonen in Bentelo. Zij kiezen voor het meedoen met de activiteiten, willen deel uitmaken van de gemoedelijke sfeer. Voor ieder wat wils geldt ook voor de woningbouw: bouw extra starterswoningen ook echt voor starters. Behoud de dynamiek door mogelijkheden voor doorgroei van twee‐onder-een-kap naar vrijstaand. De woningen voor ouderen kunnen aantrekkelijker. Riante woningen passen niet goed in Bentelo. Voor nieuwe woningen geldt: niet te veel, niet te weinig, passend bij de aard en schaal van het dorp. Het belang van jong en oud uit zich ook in voorzieningen: sport en spel voor de jeugd en goede gezondheidszorg om in het dorp oud te kunnen worden.
Nieuwe ruimte of inrichting? Vraaggericht!
Nieuwe ruimte voor bedrijvigheid is gericht op de vraag uit het dorp en is in schaal ook niet te groot. Milieu, afvalverwerking en duurzaamheid zijn aandachtspunten. Er werken steeds meer zzp’ers. Voor hen zou er een goede plek moeten zijn om te werken en om te netwerken. Toeristen zullen vaker het dorp bezoeken. Wat is dan interessant? Het Kerkplein kan het centrum voor de toerist worden en de echte entree van het dorp. Gezelligheid, informatie en lokale specialiteiten zijn hier te vinden. Hiervoor is wel een nieuwe inrichting nodig. Recreëren voor de bewoners? Erg belangrijk! Wandelpaden in het groen rechtstreeks verbonden met het dorp; en een stoepenplan om ook de wegen in het dorp voor voetgangers toegankelijker te maken.
Rol voor de sportverenigingen
Bentelo is ons dorp, daar zijn we trots op. Dat is nu zo, maar dat willen we ook zo houden. Voor iedereen en met elkaar, vitaal en in een mooie omgeving. Dààr werken we aan tot 2030 en daarna. De thema’s die in Bentelo in hun samenhang zijn uitgewerkt, zijn:
- wonen voor alle doelgroepen,
- bedrijvigheid en bedrijventerrein,
- agrarische bedrijvigheid,
- recreatie en groen,
- maatschappelijk vastgoed (sport, cultuur, school en kerk),
- verkeer en veiligheid.
Voor verschillende van deze thema’s is een rol weggelegd voor sport of bewegen of voor de verenigingen die het organiseren. Vooral de thema’s 4 en 5 zijn daarin goede aangrijpingspunten. Tegelijkertijd is het voor het binden en behouden van de diverse leeftijdsgroepen in de gemeente ook van belang dat er aantrekkelijk aanbod is voor iedereen. Voor ieder wat wils is een rode draad in de plannen.
Tot zover de structuurnota, de nota die de Omgevingswet concreet maakt. Het initiatief tot een structuurnota werd genomen door de gemeente Hof van Twente. Deze heeft de dorpsraad gevraagd het proces samen met een stedenbouwkundig bureau te trekken. Het was het begin van een nieuwe rol voor de dorpsraad, maar ook voor de gemeente.
Nieuw: het proces van plannen maken
De gemeente moet vooral leren ‘los te laten’ en vertrouwen te hebben dat bewoners het zelf kunnen regelen. Dat geldt natuurlijk ook voor de dorpsraadleden; zij zien het vooral als een initiatief dat hun werk interessanter en waardevoller maakt naarmate ze meer greep krijgen op hun rol en de doelen. Ze slagen erin het dorp mee te nemen en enthousiast te maken voor het maken van de plannen. De dorpsraad schakelt een expert in om te helpen. Ook treffen ze het met enthousiaste begeleiding vanuit de gemeente.
Het bureau van de expert schetst de mogelijkheden en het dorp maakt de keuzes. De gemeente is sparringpartner voor de dorpsraad bij het ontwikkelen van een dorpsvisie. Het bureau begeleidt vooral het proces.
Bouwstenen van een beweegvriendelijke omgeving
Kenniscentrum Sport & Bewegen heeft een e-book ontwikkeld met daarin de werkzame mechanismen, bouwstenen en ontwerpprincipes van een beweegvriendelijke omgeving. Deze bouwstenen worden ruimtelijk verbeeld, waarbij de vertaling wordt gemaakt naar de instrumenten van de Omgevingswet. Lees hier het E-book ‘Bouwstenen van de beweegvriendelijke omgeving’.
Rol van de dorpsraad
“Zodra we weer een gesprek hebben gehad met de gemeente zitten we altijd weer vol energie en weten we weer precies hoe we verder willen gaan”, zegt Miriam, een van de betrokkenen, in een interview op platform 31. “Mijn eerste jaar in de dorpsraad was gewoon echt niet interessant, totdat de structuurvisie startte. De visie geeft energie en het zitten in de dorpsraad is daardoor ook veel leuker.” Het vraagt wel wat, vult Jorieke aan: “We voelen een sterke verantwoordelijkheid om van de projecten een succes te maken. We zijn ons ervan bewust dat de dorpsraad niet alles zelf hoeft te doen. Het project glasvezel in het buitengebied wordt bijvoorbeeld buiten de dorpsraad opgepakt. En dat gaat prima!”
Lokale ’trekkers’ inzetten
Ze organiseren drie werkavonden voor de basis van de participatie. Het is even wennen, maar als je snel concreet wordt en samen verder denkt, dan krijg je een uitvoerbaar en inspirerend plan waar iedereen zich mee verbonden voelt. In de uitvoering werken ze in Bentelo met trekkers die ‘iets hebben’ met het onderwerp. Het speelbos wordt bijvoorbeeld geleid door een jonge moeder en de woningbouwenquête wordt opgezet door iemand die iets zoekt in de huizenmarkt. De uitvoering wordt elk halfjaar besproken met de gemeente. Dat houdt de energie erin en draagt bij aan succesvolle resultaten. Kortom: de projecten die anders op het bordje bij de gemeente liggen worden nu met veel plezier door het dorp zelf georganiseerd en uitgevoerd.
Lees meer:
- Alles over de nieuwe Omgevingswet
- Als je niks weet van ruimtelijke plannen is deze video heel informatief!
- Vind publicaties over de omgevingswet in de Kennisbank Sport en Bewegen.
- 4 voorbeelden hoe kleine gemeenten een beweegvriendelijke omgeving hebben uitgewerkt in hun omgevingsvisie
