Erkende interventies
Dit zijn drie voorbeelden van interventies op het gebied van gezonde schoolpleinen:
1. Zone parc
Zoneparc is een innovatief ingericht schoolplein voor het primair onderwijs, waarbij gebruik wordt gemaakt van drie verschillende zones:
- De game zone; hier worden spelletjes gespeeld gericht op samenspelen, het aanleren van vaardigheden en coördinatie. De nadruk wordt gelegd op bewegend leren.
- De sport zone; in deze zone zijn multifunctionele velden voor verschillende soorten sport ingericht, zoals voetbal, tennis, trefbal, volleybal, hockey, tennis en badminton.
- De chill zone; hier kunnen kinderen chillen, relaxen, hangen en kletsen. Daarnaast is het een plek voor sociale interactie of om conflicten op te lossen.
Naast de fysieke herindeling van het schoolplein heeft deze interventie ook een ‘zoneparctraining’ voor de oudste leerlingen. Zij worden opgeleid tot ‘zoneparchelden’ die het spelmateriaal beheren en de diverse activiteiten begeleiden. Volgens onderzoek bewegen kinderen die deelnemen aan het Zoneparc 4,5 tot 13,6 procent meer in de pauzes. Ze profiteren daardoor meer van de sociale en fysieke effecten van meer bewegen.
In dit filmpje zie je de opening van een Zone Parc in de Utrechtse wijk Kanaleneiland.
2. Beweeg Wijs
Beweeg Wijs verbetert de speel- en beweegmogelijkheden op het schoolplein en bevordert zo de lichamelijke activiteit van kinderen van 2 tot 12 jaar in de kinderopvang, het reguliere en speciale basisonderwijs. Er worden speelzones ingericht met voldoende speelmaterialen en spelletjes. De activiteiten worden begeleid door speelbegeleiders en kinderen uit groep zeven en acht die zijn opgeleid tot junior coaches.
Promofilmpje van filmmaker Justin Wierdsma uit Ruurlo. In de videoclip wordt “Leef je uit, met Beweeg Wijs” toegelicht.
3. PLAYgrounds
PLAYgrounds wil 6 tot 12 jarige kinderen stimuleren elke dag minimaal vijftien minuten matig intensief lichamelijk actief te zijn op het schoolplein. Het schoolplein wordt fysiek aangepast en actief gebruik ervan gestimuleerd door een hotspotsysteem, klassenkisten met materiaal, ondersteunende gymlessen, maandelijkse thema’s waaraan lessen en materiaal gekoppeld worden, kijkwijzers en participatie van leerkrachten en ouders.
Inspiratie voor een gezond schoolplein
Een gezond schoolplein stimuleert bewegen en spelen, is rookvrij, bevat groene elementen en wordt samen met de jeugd ingericht, onderhouden en beheerd. Daarnaast wordt het gebruikt als buitenlokaal en is het na schooltijd geopend als buurtspeelplek. Op de site gezonde schoolpleinen is meer informatie te vinden over gezonde schoolpleinen, en staan voorbeelden van scholen die er al mee aan de slag zijn. Jantje Beton is een specialist op het gebied van gezonde schoolpleinen. Daarnaast zet Jantje Beton zich in voor speelbuurten, de herinrichting van speelplekken en groene speelprojecten. Schoolplein14 is een ontmoetingsplek, waar thema’s als respect voor elkaar, gezondheid, integratie, ontwikkeling en samen spelen centraal staan. Die thema’s worden vormgegeven door de veertien regels van Johan Cruijff en zijn terug te vinden op elk Schoolplein14.
Trapveldje in de wijk
Door de Johan Cruyff Foundation worden Cruyff Courts aangelegd. Een Cruyff Court is een moderne invulling van het trapveldje dat vroeger te vinden was in veel buurten en wijken, maar dat door de jaren heen vaak is opgeofferd voor verstedelijking en uitbreiding. Met de Cruyff Courts wordt de functie die dat oude trapveldje had, weer terug in de wijk gebracht. Een aantal van deze Cruyff Courts liggen dicht bij scholen en worden als schoolplein gebruikt.
Playgrounds in aandachtswijken
De Krajicek Playgrounds zijn openbare sportpleintjes onder meer in aandachtswijken waar kinderen (onder deskundige begeleiding) dichtbij huis kunnen spelen en sporten. Elke playground heeft een eigen inrichting en afmeting. Dat komt omdat de buurtbewoners mede bepalen hoe de playground wordt ingericht en welke sporten er worden aangeboden. De grootte is afhankelijk van de beschikbare ruimte in de stad en in de wijk. De Richard Krajicek Foundation adviseert om een playground te laten bestaan uit meerdere veldjes, om verschillende doelgroepen tegelijkertijd te kunnen bedienen. Deze foundation heeft honderd playgrounds in Nederland waar dagelijks meer dan vierduizend kinderen samen spelen en sporten.
