Data gedreven strategie
Venlo koos voor een datagedreven strategie. Voor spoor 1 (de algemene sportvisie) startte de gemeente met het verzamelen van data over verschillende indicatoren. Hiervoor zijn diverse landelijke onderzoeken gebruikt (waaronder VSG monitor, KISS cijfers NOC*NSF en landelijke sport- en gezondheidscijfers). Maar ook lokale onderzoeken (waaronder stadspeiling gemeente Venlo, ledencijfers verenigingen, GGD Jeugd- en Volwassenen monitor Noord-Limburg, MQ scan).
Over de sportaccommodatievisie:
Voor spoor 2 (de visie op sportaccommodaties) maakte de gemeente een analyse van locaties waar gesport wordt (accommodaties, buitenruimte) en door wie (lidmaatschap van verenigingen). Daarnaast is gekeken naar de huidige bezetting van de sportaccommodaties.
Analyse van evidence based data
Na het verzamelen van alle landelijke en lokale data, is er een analyse gemaakt van Venlo in vergelijking met tien vergelijkbare steden. Dat zijn steden van 80.000 tot 120.000 inwoners. Ook maakte de gemeente een vergelijking met omliggende gemeenten.
Over de sportaccommodatievisie:
Op basis van de gevonden data concludeerde Venlo dat er een overschot is aan accommodaties voor de buitensport. Bevolkingsprognoses geven aan dat Venlo een krimpgebied is. Ledencijfers van sportverenigingen laten een teruggang zien bij enkele clubs (zoals voetbal en hockey), maar niet bij alle clubs. Vervolgens is voor elke buitensportvereniging geanalyseerd waar de leden vandaan kwamen. Dat gebeurde anoniem en met goedkeuring van de verenigingen. De leden waren lang niet altijd wijkgebonden.
Onderzoek naar customer based data
Deze evidence based aanpak mét analyse leverde een hoop cijfers en inzichten op over Venlo. Op basis daarvan ging de gemeente het gesprek aan met interne- en externe partners. De cijfers en analyse hebben de partners uitgedaagd en geprikkeld. Dat leidde tot goede discussies over de nieuw te varen koers. Ook gemeentelijke afdelingen uit het sociale- en ruimtelijke domein werden betrokken bij de ontwikkeling van de sportvisie. Zij kwamen in drie werkgroepen elk drie á vier keer bij elkaar. Al deze gesprekken leverden zogeheten ‘customer based data’ op. Daarmee is uiteindelijk de Venlo.fit sportvisie 2030 opgesteld.
Over de sportaccommodatievisie:
Voor de sportaccommodatievisie voerde de gemeente één-op-één gesprekken met alle buitensportverenigingen. De evidence based data heeft een grote rol gespeeld in deze gesprekken als bij de totstandkoming van de Venlo.fit sportaccommodatievisie. Op basis van de visie is Venlo een proces ingegaan om te komen tot een clustering van het aantal buitensportaccommodaties. Dit is gevolgd door een intensief proces met sportverenigingen, waarin ook gesprekken zijn gevoerd over relocatie en fusie. De verenigingen waren bereid de gesprekken aan te gaan (zelfs in een radio-interview). Maar het proces ondervond enige hinder door berichtgeving van de lokale media (6 artikelen in 7 dagen).
Resultaten analyse omgezet in speerpunten
De data gedreven strategie heeft uiteindelijk geresulteerd in vier concrete speerpunten voor het sportbeleid van de gemeente Venlo. Deze speerpunten zijn op basis van zowel de de evidence based data, als de customer based data tot stand gekomen.
1. Jeugd
In Venlo bleek de jeugd minder aan sport te doen (RSO), een achterstand te hebben ten aanzien van hun motorische ontwikkeling (MQ scan) en meer overgewicht te hebben (GGD monitor). Andere indicatoren die zijn bekeken waren zitgedrag, beeldschermtijd en beweegcijfers (GGD-monitor). Op basis van deze gegevens formuleerde de gemeente voor het thema ‘Wij leren bewegen’ de volgende ambitie voor de jeugd:
‘Onze jeugd heeft plezier in sport, beweegt blijvend en groeit gezond op.’
2. Kwetsbaarheid
Uit de GGD-monitor (met indicatoren als eenzaamheid, overgewicht en zitgedrag), concludeerden de beleidsmakers dat beweegstimulering voor kwetsbare inwoners (ouderen, mensen met een beperking, mensen in armoede, mensen met multiproblematiek, ..) een speerpunt moest zijn. Met inzet van sport en bewegen willen ze deze achterstanden terugdringen. Dat heeft geresulteerd in thema ‘Iedereen kan sporten’, met de volgende ambitie:
‘Alle kwetsbare inwoners krijgen de kans om te sporten of te bewegen. Drempels nemen we weg en we bieden maatwerk voor deze doelgroep.’
3. Sportvereniging
Het derde speerpunt richt zich op de sportvereniging onder de noemer ‘Wij zijn spelbepalers’. Hier ligt de Venlo.fit sportaccommodatievisie als onderliggende visie onder. Venlo streeft hierin naar open, vitale en toekomstbestendige sportverenigingen en sportvoorzieningen. Specifiek voor de buitensport wil de gemeente het aantal sportparken terugbrengen van 14 naar 9. (bijv. www.bmv-devilgaard.nl in Velden). De bijbehorende ambitie is:
‘Sterke, vitale en toekomstbestendige sportverenigingen die hun sportieve en maatschappelijke functie optimaal vervullen.’
4. Openbare ruimte
Het vierde speerpunt in de visie richt zich op sport in de openbare ruimte. Venlo wil een link leggen met wijken en hun sportvoorzieningen op drie manieren. Door het zoveel mogelijk openstellen van sportaccommodaties en schoolpleinen, door het stimuleren van actief transport en door het behoud van en/of uitbreiding van groen. Daarnaast heeft Venlo diverse grote evenementen in de openbare ruimte (Venloop = halve marathon, Venlo stormt = obstacle run, …). Ook gaat Venlo nog meer de ongeorganiseerde beweeggroepen faciliteren zoals bijvoorbeeld de Urban Sporters. Dit speerpunt ‘Onze ruimte daagt uit’ heeft als bijbehorende ambitie:
‘Iedere inwoner in zijn eigen leefomgeving wordt uitgedaagd om op een veilige en laagdrempelige manier te bewegen.’
Venlo.fit
Alle ambities en bijbehorende uitvoeringsactiviteiten komen te hangen onder de communicatie Venlo.fit. Dit wordt het uithangbord van de gemeentelijke sport- en beweegambities richting de inwoners. Het wordt daarnaast gebruikt om partners (zowel publiek als commercieel) aan Venlo te binden. Met behulp van (online) marketing zullen betrokkenen en burgers geïnformeerd en gemotiveerd worden over gezonde levensstijl, sportevenementen- en mogelijkheden.
Vooruitlopend op de omgevingswet zoekt de sport alle collega’s uit het ruimtelijke domein op voor samenwerking, door aan te haken bij bestaande opgaven. Het streven is om sport, bewegen en gezondheid als afwegingskader op te nemen in het ruimtelijke beleid.
Wat zijn succesfactoren en aandachtspunten?
- Vanuit data gedreven informatie het gesprek voeren met partners. Dit zorgt voor discussies op basis van data in plaats van aannames.
- De combinatie evidence based data en customer based data zorgt voor een onderbouwde visie waar tegelijkertijd ook draagvlak voor is.
- Neem voldoende tijd om op deze wijze een visie te ontwikkelen. Hier gaan enorm veel gesprekken met partners en verenigingen in zitten. Kies dus kwaliteit boven snelheid.
- Ga eerst aan de slag om evidence based data te verzamelen. Deze data gaan helpen bij de te voeren gesprekken en is munitie om de discussie met elkaar te voeren.
Leestip
- Handreiking Werken met lokale data in de sport
