Vraag het de Sportarts: slijmbeursontsteking

Wat is een slijmbeursontsteking?

Een ontstoken slijmbeurs heet een slijmbeursontsteking. De medische term is bursitis. Een slijmbeurs is een met vocht gevuld zakje. Het vormt een soort stootkussen tussen spieren, pezen en botten en beschermt het bot. Slijmbeurzen zitten op plaatsen waar wrijving en/of druk optreedt door bewegingen, vooral op onbeschermde of uitstekende lichaamsdelen. Slijmbeurzen zorgen ervoor dat je gewrichten soepel kunnen bewegen, zonder dat de pezen over het botgewricht schuren. Slijmbeursontstekingen komen vooral voor in en op de knie, elleboog, schouder en heup. Een ontsteking kan heel acuut ontstaan of geleidelijk. Het doet pijn als je het gewricht beweegt en de plek is vaak rood, gezwollen en voelt warm aan.

Oorzaken

• Overbelasting bij training
  Overbelasting is vaak een oorzaak van een slijmbeursontsteking. Ook als je een tijdje niet (veel) hebt bewogen, kan onderbelasting een ontsteking veroorzaken. Bijvoorbeeld bij het trainen van nieuwe, onnatuurlijke, bewegingen waar jouw lichaam niet (meer) aan gewend is. Het komt ook voor bij een plotselinge, grote verhoging van de trainingsintensiteit of -omvang waarbij er meer druk ontstaat op een slijmbeurs. Ook veranderingen in de trainingstechniek kunnen een slijmbeursontsteking veroorzaken.
• Terugkerende druk of wrijving op de slijmbeurs
  Dit is in de meeste gevallen de oorzaak van een ontsteking. Zo komt een slijmbeursontsteking aan de knie vaker voor bij mensen die veel op hun knieën werken, zoals stratenmakers of tuiniers.
  Mensen die veel op hun ellebogen steunen, bijvoorbeeld rolstoelrijders, krijgen vaker een slijmbeursontsteking aan de elleboog.
• Hogere leeftijd
  Oudere mensen hebben een groter risico op een slijmbeursontsteking. Dat is zeker het geval als ze ook last hebben van gewrichtsaandoeningen als artrose, reuma of jicht.
• Een valpartij of een ongeluk
• Infectie
  Soms ontstaat een slijmbeursontsteking doordat bacteriën via de huid de slijmbeurs zijn binnengedrongen. Bijvoorbeeld na een wond door een val of een beet.

Acuut of geleidelijk

Bij deze vorm vult de slijmbeurs zich snel met vocht. Soms komen er bacteriën in de slijmbeurs, dan krijg je een bacteriële infectie, ook dit heet een acute slijmbeursontsteking.

Een ontsteking kan ook geleidelijk ontstaan. Vooral sporters of mensen die bij het werken veel dezelfde bewegingen moeten herhalen, zoals schilders en behangers, zijn gevoelig voor slijmbeursontstekingen. Sporters die te veel op hun gewrichten drukken bij oefeningen op een harde ondergrond kunnen ook last krijgen. Ditzelfde geldt voor sporters die sporten op schoenen die te weinig schokdemping hebben.

Statische belasting

Statische belasting kan ook tot ontstekingen leiden. Als je je lichaam statisch belast, blijf je te lang in dezelfde houding zitten, bijvoorbeeld achter de computer.

Chronische ontsteking

Als je heel lang je gewricht belast, bij het sporten of door een dagelijkse verkeerde houding op het werk, neemt de druk op de slijmbeurs langzaam toe. Dan kun je een chronische slijmbeursontsteking ontwikkelen.

Symptomen

• pijn bij het bewegen van het gewricht
• soms straalt de pijn uit
• het gewricht beweegt moeilijker
• de slijmbeurs is gezwollen, voelt warm en doet pijn als je erop drukt
• er ontstaat een gevoelige bobbel door vochtophoping
• de klachten ontstaan langzaam
• je slaapt slechter door de pijn aan het gewricht
• bij een infectie met bacteriën ontstaan de klachten snel, is de slijmbeurs rood en warm en kun je koorts krijgen

Doortrainen of rust nemen?

Om goed te herstellen, is het het goed om het ontstoken gewricht rust te geven. Vermijd belastende houdingen. Na een rustperiode kun je jouw training weer hervatten. Wellicht is het nodig om je training aan te passen, om te voorkomen dat je jezelf teveel belast. Bijvoorbeeld een aanpassing in techniek, om de druk op de slijmbeurs te verminderen.

Alternatieve training

Er zijn verschillende andere trainingsvormen te bedenken waarbij je het aangedane gewricht niet hoeft te gebruiken. Zo is het bij een slijmbeursontsteking in het schoudergewricht wel mogelijk om te fietsen. Hierdoor houd je je algehele conditie op peil en kun je de oorspronkelijke sport na herstel sneller op het oude niveau oppakken.

Koelen

Koelen kan een pijnstillend effect hebben. Masseer daarvoor de pijnlijke plek met een ijsblokje of houd er een coldpack tegenaan. Doe dit maximaal 10 minuten per keer. Leg een doek tussen het coldpack en de huid om te voorkomen dat de huid bevriest.

Preventie

De volgende preventietips kunnen de kans op het ontstaan van slijmbeursontstekingen verminderen.

• Beschermers: Elleboogbeschermers of kniebeschermers kunnen helpen om de druk te verminderen.
• Training: Een goede techniek is van belang bij het voorkomen van te hoge druk en belasting op de slijmbeurs. Zorg ook voor een goede trainingsopbouw. Voer de intensiteit en de omvang van de trainingen geleidelijk op. Bouw dus, vooral na een blessure of ziekte, de training weer zeer geleidelijk op tot het oude niveau en wissel verschillende trainingsvormen af.
• Sportuitrusting: Zorg voor een goed beschermende sportuitrusting die geschikt is voor de sport en het weertype.
• Omgeving: Train zoveel mogelijk op een zachte, maar wel effen ondergrond (bos, gras). Als je geen lichamelijke klachten hebt, is het aan te raden om de ondergrond zoveel mogelijk tijdens de training te variëren. Deze variatie zorgt ervoor dat spieren en pezen zich goed ontwikkelen en zich beter kunnen aanpassen aan de omstandigheden. Vermijd glibberige ondergronden.

Tips

• Neem rust: voorkom druk op de slijmbeurs en geef het gewricht met ontsteking rust
• Pas je trainingsschema aan als je weer gaat trainen, zodat je niet weer last krijgt
• Doe geen oefeningen die het gewricht (over)belasten
• Koorts, ziek of grieperig gevoel? Neem rust en ga niet sporten
• Heb je koorts? Controleer dan je temperatuur en neem eventueel een aspirine of paracetamol
• Zonder temperatuursverhoging mag je doortrainen; het is dan verstandig om wat rustiger en niet te intensief te trainen omdat het lichaam bezig is de ontsteking op te ruimen en daarbij al veel energie verbruikt
• Als je een tijd niet gesport hebt, begin dan rustig aan en forceer niks
• Zorg ervoor dat je niet te lang in dezelfde houding zit achter de computer
• Slijmbeursontsteking bij elleboog of knie? Niet te veel leunen op de ellebogen of knieën!
• Zorg voor goede sportschoenen en train niet op een te harde ondergrond
• Ga naar de fysiotherapeut of sportarts voor behandeling en advies

Rust, rust, rust…

Een slijmbeursontsteking geneest meestal vanzelf door rust te nemen. Dat duurt enkele weken tot maanden. Blijf je last hebben van vocht, dan kan een arts het vocht in de holte van de slijmbeurs wegzuigen. Denkt de arts dat je een bacteriële infectie hebt, dan kan hij je bloed laten onderzoeken. Bij heel erge pijn en last kan een arts een ontstekingsremmend medicijn inspuiten. Als de ontsteking chronisch is, opereert men heel soms.

Heb jij ook last van een blessure of wil jij meer weten over het werk van de sportarts? Ga dan eens naar www.sportzorg.nl.