Terugblik campagne 30minutenbewegen

Beweegrichtlijnen

De campagne 30minutenbewegen was gebaseerd op de adviezen van de beweegnorm, fitnorm en combinorm, die van 1998 tot 2017 in Nederland golden. In augustus 2017 legde de Commissie Beweegrichtlijnen een nieuw advies voor aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS): de beweegrichtlijnen. Na goedkeuring van de toenmalig minister werden de beweegnorm, fitnorm en combinorm vervangen door deze nieuwe richtlijnen. Het artikel Van beweegnorm naar beweegrichtlijnen laat zien wat er destijds is veranderd.

Campagne 30minutenbewegen 2007-2010

Tussen 2007 en 2010 voerde het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) – dat begin 2016 opging in Kenniscentrum Sport en sinds 2020 Kenniscentrum Sport & Bewegen heet – campagne voor de toenmalige beweegnorm van 30 minuten bewegen. Het doel was om te stimuleren dat meer Nederlanders hieraan gingen voldoen. Dat deed het instituut in opdracht van het ministerie van VWS.

Campagnewebsites 30minutenbewegen.nl en dubbel30.nl

Na afloop van de campagne in 2010 zijn de bijbehorende websites nog zeven jaar lang online gebleven. Inmiddels zijn de sites afgesloten en is de inhoud hiervan op een andere manier op het internet terug te vinden. Via Allesoversport.nl is de meeste kennis terug te vinden:

• Wat zijn de beweegrichtlijnen?
• Beweegredenen om te sporten
• Ik wil bewegen
• Beweegtest, hoeveel beweeg jij?
• Artikelen over bewegen en afvallen
• Artikelen over bewegen onder kinderen
• Artikelen over bewegen in het onderwijs

Waarom een campagne over dit onderwerp?

De aanleiding voor de campagne was in 2003, toen het het ministerie van VWS constateerde dat Nederlanders te weinig bewogen en onvoldoende waren met de Beweegnorm. De richtlijn moest hen helpen om (meer) in beweging te komen. De zorg was dat Nederland door te weinig beweging steeds ongezonder werd. De opdracht van het ministerie van VWS voor het uitvoeren van een campagne werd verleend aan het NISB. De eerste campagne (FLASH!) liep van 2003 tot 2006. De vervolgcampagne 30minutenbewegen vond plaats tussen 2007 en 2010.

Hoe en campagne voeren: landelijk en lokaal

De campagne 30minutenbewegen stimuleerde Nederlanders om (meer) te bewegen en zette in op drie niveaus: 

• creëren van bekendheid van de beweegnorm (massamedia)
• ondersteunen en samenbrengen van professionals
• inspireren en bieden van beweegervaringen aan consumenten

Speciale aandacht was er voor de groepen Nederlanders die achterbleven op het behalen van de beweegnorm. Denk hierbij aan jongeren, ouderen, chronisch zieken, lager opgeleiden, mensen met overgewicht, niet-werkenden, werknemers in specifieke bedrijfstakken en beroepsgroepen en mensen met een niet-Nederlandse herkomst. In deelcampagnes werden activiteiten meer toegespitst op één van deze doelgroepen.

Wat heeft de campagne opgeleverd?

Wanneer is een landelijke campagne geslaagd? Omdat de campagne bestaat uit diverse doelgroepen, kanalen en middelen is het niet makkelijk om een eenduidige conclusie te trekken over het effect van de campagne. Gedurende de vier jaar zijn telkens onderdelen van de campagne getest, uitgevoerd en geëvalueerd. De conclusie moet worden afgeleid uit de conclusies van deze deelonderzoeken.

Feiten en cijfers (2007-2010)

De beweegnorm is jarenlang op landelijk niveau door de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) gemeten. Zij vroeg de Nederlandse bevolking naar bekendheid met de beweegnorm, naar bewustwording en naar intentie om (meer) in beweging te komen. Uit dit onderzoek uit 2010 bleek dat:

• 8 miljoen Nederlanders bekend waren met de campagne 30minutenbewegen 
• tussen 2003 en 2010 het aantal Nederlanders dat voldoende beweegt, is gestegen van 47% naar 61% 
• er veel activiteiten en projecten georganiseerd zijn, zowel op landelijk als lokaal niveau en zowel gericht op de gehele Nederlandse bevolking als op bepaalde doelgroepen
• in 2010 de mediawaarde van 30minutenbewegen € 1,3 miljoen was (free publicity)

De mediawaarde in de jaren 2007 tot en met 2010:

Hoewel in de loop van 2010 geen spotjes zijn uitgezonden en geen massamediale ruimte is ingekocht, bedroeg de mediawaarde van de campagne € 1,3 miljoen (opgave Knipseldienst). In 2009 was dit ruim € 755.000. Daarbovenop kwam de mediawaarde van de Dubbel30 spotjes van € 1,5 miljoen. De spotjes van NISB zijn gratis aangeboden door Stichting Kids Vitaal, een samenwerking van de publieke en commerciële omroepen in Nederland.

Het onderzoek Ongevallen en Bewegen in Nederland (OBiN) van TNO wijst in 2010 uit:

• 38% van de Nederlanders heeft gehoord van de Nederlandse Norm Gezond Bewegen 
• 25% hiervan kent de precieze inhoud van deze norm

De Monitor Professionals van TNO toont in 2010 aan:

• 100% van de professionals aangeeft van de campagne 30minutenbewegen gehoord te hebben
• 67% van de professionals de campagne als ondersteunend aan de eigen activiteiten ervaart
• 36% van de professionals aantoonbaar gebruik maakt van de campagne

Aanbevelingen

In het eindverslag sluit NISB de campagneperiode af met een aantal aanbevelingen. Zij stelt dat campagne voeren volgens de driesporen strategie (massamedia, ondersteunen en faciliteren van professionals en lokale beweegbelevenissen) werkt. De kans op succes is groot, mits er gewerkt wordt gewerkt onder de volgende condities:

• Landelijk: een constante aandacht voor merk(waarden) via massamedia, free publicity en andere wegen is noodzakelijk voor de merkbekendheid.
• Campagnes zijn met name geschikt voor het overdragen van (heldere) informatie en bewustwording. Met campagnes kan in een korte tijd veel aandacht gevraagd worden voor een bepaald onderwerp en kan een massa mensen in beweging gebracht worden.
• Wees duidelijk in de boodschap en bied tegelijk ruimte voor de lokale vertaling. Zo kent elke doelgroep kent zijn of haar specifieke eisen.
• Een positieve boodschap werkt beter dan een negatieve.
• Houd rekening met de vier leerpunten (de vier sport typeringen) die zijn beschreven in de factsheet.
• Koppel campagneactiviteiten altijd aan projecten en programma’s die zich richten op verankering van beleid.

Proces van de campagne

Onderzoeker Marieke Fries (Wageningen University & Research) onderzocht het proces van de campagne; op welke manier heeft het campagneteam zorggedragen dat de resultaten werden behaald? In de factsheet naar aanleiding van het evaluatieonderzoek van de NISB campagne 30minutenbewegen staan de belangrijkste bevindingen.

Meer publicaties over en van de campagne 30minutenbewegen zijn te vinden in de Kennisbank Sport en Bewegen.