Ketogeen dieet niet aan te raden voor topsporters

Recente diëten met heel weinig koolhydraten, zoals ‘low-carb’ of het nog extremere ketogene dieet waarin koolhydraten praktisch worden vermeden, winnen ook bij sporters aan populariteit. Door gebrek aan koolhydraten als brandstof, dwingt een ketogeen dieet het lichaam om alternatieve stoffen te produceren die als brandstof kunnen dienen: de zogenaamde ketonen. Deze kleine, uit vet gemaakte stoffen, kunnen koolhydraten gedeeltelijk vervangen, maar niet voldoende voor langdurige en/of intensieve inspanning. Uit sommige studies blijkt dat supplementen met ketonen de sportprestatie kunnen bevorderen. Of een ketogeen dieet van zes weken effect heeft op de gezondheid, het lichaamsgewicht of de sportprestatie, hebben Duitse onderzoekers uitgezocht.

Vet eten en topsport

Voor de 11 mannen en 32 vrouwen in deze studie bestond driekwart van het dieet uit vet, maximaal twintig procent uit eiwit en slechts vijf procent uit koolhydraten. Na zes weken was hun maximale vermogen en de maximale zuurstofopname (VO2 max) achteruit gegaan, en vonden zij de inspanningstest vermoeiender dan voorafgaand aan het dieet.

Gemiddeld verloren de deelnemers tijdens het dieet een kilo vet, maar zij waren ook een kilo aan spierweefsel kwijt. Toch hadden ze geen honger geleden: ze kregen gedurende de studieperiode evenveel calorieën binnen als ervoor. Wel hadden een paar mensen last van buikklachten of hoofdpijn, en bleken vijf deelnemers (van de oorspronkelijke 47) hierdoor vroegtijdig met het dieet te moeten stoppen. Verder vonden de onderzoekers geen negatieve effecten van het dieet op de gezondheid.

Ketonen dieet voor de topsporter

Als reactie op het tekort aan koolhydraten, maakten de proefpersonen door het dieet ketonen aan. Supplementen met deze ketonen kunnen de prestatie verbeteren. Een ketogeen dieet blijkt voor de topsporter echter een slecht idee. Het lichaam maakt pas bij een groot tekort aan koolhydraten zelf ketonen aan. Koolhydraten zijn echter een belangrijke brandstof voor langdurige of intensieve inspanning, en een tekort is niet goed voor de sportprestatie.

Kortom, hoewel een ketogeen dieet geen belangrijke negatieve effecten heeft voor de gezondheid of het dagelijks functioneren van gezonde proefpersonen, lijkt een eetpatroon zonder koolhydraten voor (top-)sporters niet ideaal. Sporters die gewicht willen verliezen doen er beter aan om een dieet met minder calorieën, maar met relatief meer eiwit en koolhydraten aan te houden, zodat ze hun spiermassa en prestatie behouden of verbeteren.