Wat kan de kinderfysiotherapeut?
De kinderfysiotherapeut behandelt kinderen met een specifieke vraag over bewegend functioneren door ziekte of inactiviteit. Dankzij gespecialiseerde kennis over zowel gezonde kinderen als kinderen met een aandoening, biedt een kinderfysiotherapeut meerwaarde voor een sportvereniging. Enkele voorbeelden:
- Motorische ontwikkeling: welke vaardigheden zijn op verschillende leeftijden van belang? Wanneer kun je het beste een sport leren?
- Motorisch leren: hoe leren kinderen bewegingen aan? Dat geldt dus ook voor de manier waarop kinderen sporten het beste aanleren.
- (Voorkomen van) blessures: Aandoeningen die veel voorkomen op de kinderleeftijd en de kans op veel voorkomende sportblessures vergroten: hoe kan je ze herkennen en voorkomen? Hoe ga je met een blessure om?
- Fysieke fitheid en training van spieren, hart- en longfunctie: hoe belastbaar zijn kinderen en wat kun je doen om hun kracht en conditie te verbeteren?
- Aanpassen aan aandoeningen: Aanpassen van de sportcontext voor kinderen met specifieke aandoeningen aan spieren, gewrichten of het zenuwstelsel. Welke oefeningen zijn geschikt voor het G-team of wat is nodig zodat een kind met een aandoening juist wel meedoen in een gewoon team?
De beroepsvereniging van de kinderfysiotherapeuten (NVFK) heeft onderzocht hoe groot de rol van de kinderfysiotherapeut bij het sportende kind en bij de sportvereniging kan zijn. Het onderzoek bestond uit drie onderdelen:
- vijf goede voorbeelden van samenwerking met een sportvereniging,
- een inventarisatie in de sport en
- een inventarisatie bij de kinderfysiotherapeuten over kansen en behoeftes.
Geïnteresseerd in het rapport ‘De rol van de kinderfysiotherapeut bij het sportende kind. Een inventarisatie’? Vraag het op via nvfk@nvfk.nl.
Wat kan de kinderfysiotherapeut betekenen voor de sportvereniging?
Kinderfysiotherapeuten hebben veel verstand van (leren) bewegen in het algemeen, terwijl trainers vaak de experts zijn in hun eigen sport. Kinderfysiotherapeuten kunnen algemene principes van bewegingen die voor een specifieke sport nodig zijn vertalen en zo samen met de trainer kijken hoe kinderen met een hulpvraag het beste verder geholpen kunnen worden. Ook kijkt een kinderfysiotherapeut hoe de ontwikkeling en groei van het kind van invloed is op de sportbeoefening.
In de praktijk doen kinderfysiotherapeuten veel verschillende activiteiten bij een sportvereniging. Niet alleen het behandelen van klachten en blessures maar ook om ze te voorkomen. Denk aan:
- Een inloopspreekuur: Kinderen met klachten kunnen op bepaalde tijden in de week binnenlopen voor een eerste diagnose. Hier is geen verwijsbrief van de huisarts voor nodig. Afhankelijk van de klacht en de eerste diagnose wordt advies gegeven of gestart met een behandeling.
- Testen en monitoren van vaardigheden of specifieke functies die voor de sport belangrijk zijn.
- ‘Train de trainer’: voorlichting geven aan trainers en aan ouders, bijvoorbeeld over veel voorkomende sportblessures bij kinderen of over de groeispurt in relatie tot bewegen.
- Het meedenken over technisch beleid bij een sportvereniging of bijvoorbeeld het samenstellen van een jaarprogrammering van de jeugdteams.
- Adviseren in mogelijkheden en aanpassingen voor kinderen die minder vaardig zijn of een beperking hebben.
- Extra aandacht voor motorisch minder vaardige kinderen (vooral via trainers). Zij lopen vaak het risico uit te vallen in de sport omdat zij niet goed meedraaien en zo het plezier verliezen. Dit is met tips goed te voorkomen!
Adviezen van de kinderfysiotherapeut:
- Draag vanuit alle betrokkenen (vereniging, trainer, fysiotherapeut, gemeente) één visie uit over sporten voor kinderen.
- Denk preventief. Verwerk in algemeen technisch beleid hoe voorkomen kan worden dat kinderen uitvallen als gevolg van blessures of minder sportplezier.
- Leg vooral de nadruk op plezier van sporten en minder op prestatie.
- Geef kinderen met motorische achterstand of probleem meer aandacht. Bijvoorbeeld specifieke sportgroepjes maar liever nog door trainers te trainen. Het geven van de juiste trainingen aan kinderen die motorisch minder vaardig zijn, vragen meer vaardigheden van de trainer.
Hoe werken de kinderfysiotherapeut en de sportvereniging goed samen?
Tips voor de kinderfysiotherapeut:
- Zorg de je zichtbaar bent, bijvoorbeeld door aanwezig te zijn bij trainingen.
- Geef duidelijk aan bij ouders, kinderen, trainers en bestuur wat jij voor de sportende kinderen kan betekenen.
Tips voor de sportvereniging:
- Maak structurele afspraken met de kinderfysiotherapeut.
- Maak financiële middelen vrij voor activiteiten die de kinderfysiotherapeut niet vanuit de zorgverzekering kan financieren. Dit is onmisbaar voor een structurele en professionele bijdrage van de kinderfysio.
- Neem gezamenlijk contact op met de gemeente of het gemeentelijk sportbedrijf voor hulp bij het vinden van extra financiële ondersteuning.
Meer informatie over de kinderfysiotherapeut vindt u op www.nvfk.kngf.nl. Een kinderfysiotherapeut in de buurt is makkelijk vindbaar via www.defysiotherapeut.com. Overigens is niet elke kinderfysiotherapeut gespecialiseerd op sportende kinderen. Vaak weten zij wel welke collega in de buurt dat wel is.